ފަހު ޒަމާނުގެ ފިތުނާއި އިސްލާމީ ނިޒާމެއްގެ ވާޖިބުތައް

މައުލާވީ އަބްދުއްސަމަދު ޝާކިރު

އަޅުގަނޑުމެން މި އުޅޭ ޒަމާން ކުރިއަށް ދަނީ އޭގެ އެންމެ ފަހު މަރުހަލާތަކާ ދިމާއަށެވެ.  الله ގެ ރަސޫލާ (ޞޢވ) ފޮނުއްވުމަކީވެސް އާޚިރަތުގެ އެންމެ ކުރީގެ ޢަލާމާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ކަމެކެވެ.  މިތަނުގައި އަޅުގަނޑުމެންގެ ބޭނުމަކީ، ނިމުމެއް ނެތް ޒަމާނުގެ ނިޝާންތަކާއި، އަޅުގަނޑުމެންގެ އަމިއްލަ ޒަމާނުގައި ފާޅުވެފައިވާ އިމްތިޙާނުތަކަށް ވިސްނައި، މި ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލުމުގައި އިސްލާމީ ވެރިކަންކުރާ ބާރަކުން އަދާކުރަންޖެހޭ ވާޖިބުތައް ބަޔާންކުރުމެވެ.

ޙަދީޘްތަކުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ނިޝާންތައް ހުށަހަޅާފައިވަނީ ހަމައެކަނި މަޢުލޫމާތެއްގެ ގޮތުގައި ނޫނެވެ؛  އެއީ އިރުޝާދާއި ސަމާލުކަމާއި ތައްޔާރީގެ ގޮތުގައި ޚިދުމަތްކުރާ ކަންކަމެވެ.  މިކަމުގައި އަޅުގަނޑުމެން ދެނެގަންނަނީ މިޒަމާނުގެ މުއުމިނުންގެ މައްޗަށް ރަސޫލާ (ޞޢވ) ގެ ފުން ނިޢުމަތެކެވެ.

އިސްލާމީ ވެރިކަން ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ވާޖިބު އިސްލާމީ އަމީރާތުން އުފުލަމުންދާތީ، މިޒަމާނުގެ އިމްތިޙާނުތަކަށް ރައްދު ދޭންޖެހޭނީ ޢަމަލީ، ވިސްނުންތެރި، އަދި އުޞޫލީ ފިޔަވަޅުތަކަކުންނެވެ.  މި ޝަރީޢަތްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ޕްރެޝަރު ބޮޑު ޝަރީޢަތްތަކާއި، އެ ޝަރީޢަތްތަކަށްފަހު ކުރިމަތިވާ ޒިންމާތައް ތިރީގައި މިވަނީ ޚުލާޞާކޮށްފައެވެ.

1. ޙަޤީޤަތާއި ދޮގު ފޮރުވުން

ޙަދީޘްތަކުން ދޭހަވަނީ ނިމުމެއް އަންނަ ޒަމާން ކައިރިވަމުންދާވަރަކަށް ފިތާން އިތުރުވެ، ޙަޤީޤަތާއި ބާޠިލު ވަކިކުރަން އުނދަގޫވެ، އެތައް ބަޔަކު އެމީހުންގެ ދީނުން ދުރުވެ ދާނެ ކަމެވެ.

އިސްލާމީ ނިޒާމުގެ ވާޖިބުތައް:

1. ޞައްޙަ ޢަޤީދާ ރައްކާތެރިކޮށް ސާފުކުރުމުގައި ޢިލްމުވެރިންނާއި ދީނީ މުދައްރިސުންގެ ދައުރު ހަރުދަނާކުރުން.

2. ޞައްޙަ ޢަޤީދާ ދިރާސާކުރުމާއި، ޒަމާނީ ޝަރީޢަތްތައް ދެނެގަތުން ތަޢުލީމީ މަންހަޖުތަކުގެ ތެރެއަށް ވައްދައިދިނުން.

3. މަގުފުރެދިފައިވާ މަޒުހަބުތަކާއި އޮޅުވާލާ ފިކުރީ ޓްރެންޑްތައް ދެނެގަނެ އެކަމާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތްކުރުމަށް ސްޓްރަކްޗަރޑް ޕްރޮގްރާމްތައް އެކުލަވާލުން.

2. ފިކުރީ އަދި މީޑިއާގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައިވާ ނުފޫޒުތައް ފުޅާވުން

ނަބިއްޔާ (ޞޢވ) އުނގަންނައިދެއްވި ގޮތުގައި އާޚިރަތުގެ ގިނަ މުޞީބާތްތައް ފެތުރިގެންދާނީ ފެންނަ، އަޑުއިވޭ، އަދި ވާހަކަ ދައްކާ އެއްޗަކުންނެވެ.

އިސްލާމީ ނިޒާމުގެ ވާޖިބުތައް:

1. މީޑިއާ އަދި އިންޓަރނެޓް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ވަރުގަދަ ރެގިއުލޭޝަން އަދި އޯވަރސައިޓް ޤާއިމުކުރުން.

2. އަޚްލާޤީ ކޮރަޕްޝަނާއި ފިކުރީ ގޮތުން އެއްކިބާވުން ހުއްޓުވުމަށް ސީރިއަސް އަދި ފައިދާހުރި ފިޔަވަޅުތައް އެޅުން.

3. އިސްލާމިކް އައުޓްރީޗް ހަރުދަނާކޮށް، އުއްމަތުގެ ފިކުރީ އަދި ރޫޙާނީ ދުޅަހެޔޮކަން ރައްކާތެރިކުރުމަށްޓަކައި ޤާބިލު އިސްލާމީ މީޑިއާ ތަރައްޤީކުރުން.

3. އަނިޔާވެރިކަމާއި ޚިޔާނާތުގެ ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ޙާޟިރުވުން

ނިމުމެއްނެތް ޒަމާނުގެ ނިޝާންތަކުގެ ތެރޭގައި އަނިޔާވެރިކަން އާންމުވެ އިތުބާރާއި ޚިލާފުވުން ހިމެނެއެވެ.

އިސްލާމީ ނިޒާމުގެ ވާޖިބުތައް:

1. ޝަރުޢީ އަދި ޤާނޫނީ މުއައްސަސާތަކުގެ ނަޒާހަތްތެރިކަން ރައްކާތެރިކޮށް، ކޮރަޕްޝަނުން ރައްކާތެރިކުރުން.

2. މަސްއޫލިއްޔަތުގެ މަޤާމުތައް ލިބެނީ ހަމައެކަނި އިތުބާރާއި ޤާބިލުކަން ސާބިތުވެފައިވާ ފަރުދުންނަށްކަން ކަށަވަރުކުރުން.

3. އޮވަރސައިޓް އަދި ޖަވާބުދާރީވުމުގެ ސާފު، ހާމަކަން ބޮޑު ނިޒާމުތަކެއް ޤާއިމުކުރުން.

4. ޣައިރު މުސްލިމުންނާ ބޮޑެތި ހަމަނުޖެހުންތަކާއި ޔަހޫދީ ބާރުތަކާ ކުރިމަތިލުން

ބައެއް ޙަދީޘްތަކުގައި ނިމުމުގައި ހިނގާ ބޮޑެތި ކޯޅުންތައް ބަޔާންކޮށްފައިވާއިރު، އޭގެ ތެރޭގައި ޣައިރު މުސްލިމް ބާރުތަކާ ކުރިމަތިލުމާއި، ބާޠިލަށް ވަޢުދުވެފައިވާ ބާރުތައް އެއްވަރުވުން ހިމެނެއެވެ.

އިސްލާމީ ނިޒާމުގެ ވާޖިބުތައް:

1. އަސްކަރީ ތައްޔާރީތަކާއި، ސަލާމަތީ މުއައްސަސާތަކާއި، އާންމު ދިފާޢީ ޤާބިލުކަން ހަރުދަނާކުރުން.

2. އާބާދީގެ ތެރޭގައި ގުރުބާނީއާއި ހިތްވަރާއި ސާބިތުކަމުގެ އަގުތައް ދިރުވައި އާލާކުރުން.

3. ކަލެކްޓިވް މޮބިލައިޒޭޝަން އަށް ބޭނުންވާ އިޖްތިމާޢީ، އިދާރީ، އަދި ލޮޖިސްޓިކަލް ގްރައުންޑްވޯކް ތައްޔާރުކުރުން.

5. އިޤްތިޞާދީ ޕްރެޝަރުތަކާއި ދަތިތައް

އަދި މުސްލިމް މުޖުތަމަޢުތަކަށް އިޤްތިޞާދީ ބްލޮކޭޑް ކުރުމާއި މަޙްރޫމްކުރުމުގެ ވާހަކަވެސް އެ ޙަދީޘްތަކުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.

އިސްލާމީ ނިޒާމުގެ ވާޖިބުތައް:

1. ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެތެރޭގެ އުފެއްދުންތަކާއި އަމިއްލައަށް ދިރިއުޅެވޭނެ ގޮތްތަކަށް އެހީތެރިވެ ފުޅާކުރުން.

2. ބޭރުގެ އެހީއަށް ބަރޯސާވުމަށްވުރެ އެތެރޭގެ ވަސީލަތްތަކަށް ބަރޯސާވުމަށް އިސްކަންދިނުން.

3. ތަންފީޒުކުރުމަށް ޢަމަލީ އަދި ޒަމާނީ އުޞޫލުތަކާއެކު އިސްލާމީ އިޤްތިޞާދީ އޮނިގަނޑެއް ޤާއިމުކުރުން.

6. ޝަރުތު ހަމަނުވާ މުފްތީންގެ ކުރިއެރުން

ތަމްރީނު ލިބިފައިވާ ޢިލްމުވެރިންނާ ދުރަށް ޖެހި، އޭގެ ބަދަލުގައި ޝަރުޠު ހަމަނުވާ/ޖާހިލުންގެ ކިބައިން ދީނީ ޙުކުމްތައް ހޯދާނެ ވަގުތެއް އަންނާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ޙަދީޘްތަކުން ދީފައިވެއެވެ.

އިސްލާމީ ނިޒާމުގެ ވާޖިބުތައް:

1. ޤާބިލު، އިޚްލާޞްތެރި ޢިލްމުވެރިންނަށް އެހީތެރިވުމާއި، އެބޭފުޅުންގެ އިރުޝާދު ޢާންމުންނަށް ލިބޭނެ ގޮތް ކަށަވަރުކުރުން.

2. ސްޓްރަކްޗަރޑް ދީނީ މަޝްވަރާއާއި އިލްމީ ލީޑަރޝިޕްގެ މަރުކަޒުތައް އުފައްދައި ބެލެހެއްޓުން.

3. ޙުކުމްތައް ދޫކުރާ ޤާބިލުކަން ނެތް މުފްތީން މޮނިޓަރކޮށް، ޢިލްމުވެރި އިތުބާރުހުރި ޢިލްމުވެރިން ފާހަގަކޮށް ކުރިއެރުވުމަށް ޢަމަލީ ސްޓްރެޓެޖީތައް އެކުލަވާލުން.

މި ވަކި ތަކުލީފުތައް އަޅުގަނޑުމެން ފާހަގަކުރީ، އެއީ ފުޅާދާއިރާއެއްގައި، ފުންކޮށް ބިންވަޅު ނެގިފައިވާ، މުޖުތަމަޢާއި ވެރިކަމަށް ނުފޫޒު ފޯރުވަން ފަށާފައިވާ ތަކުލީފުތަކަކަށް ވާތީއެވެ.  ހުރިހާ ޚަލްޤުތަކުގެ ވެރިރަސްކަލާނގެ الله ގެ ރަޙްމަތާއި ރަޙްމަތުން މުސްލިމް އުންމަތުގެ ކޮންމެ ފިތުނައަކާއި ދަތިކަމަކުން ރައްކާތެރިކޮށްދެއްވުމަށް އެދެމެވެ.