ލިޔުނީ: އުޒާރު އައްޒަމް
ޚަވާރިޖުގެ ނަމުން ވެސް ނަންދެވިފައިވާ އައިއެސްއައިއެސްގެ ނަމުން މަޝްހޫރު މި ޖަމާއަތަކީ މި ސަރަހައްދުގެ އެކި ގައުމުތަކުގެ ފަރުދުންގެ ހަމަޖެހޭ އަދި ހަމަޖެހޭ ދިރިއުޅުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބުރޫއަރާފައިވާ ފިތުނާގެ ޒަމާނީ ޖާސޫސެއް އެކުލެވިގެންވާ ޖަމާއަތެކެވެ. އޭގެ އެންމެ ގެއްލުން ބޮޑު އަސަރު އަމާޒުކޮށްފައިވަނީ އިސްލާމްދީނާއި އޭގެ އިޙްތިރާމް ލިބިގެންވާ ނިޝާންތަކަށެވެ. މި ނުބައި ރޭވުމުގެ ފަހަތުގައިވާ ދުއްވާ ސަބަބު އުފެދެނީ ވަކި ޢަދާވާތްތެރި ސަރަހައްދީ އަދި ދުނިޔޭގެ ބާރުތަކުގެ ޖާސޫސީ ނެޓްވޯކްތަކުންނެވެ.
ޚަވާރިޖުންގެ އަނދިރި ތާރީޚު ހޯދިއްޖެނަމަ، އެމީހުން އެއްގޮތަކަށްވެސް އިސްލާމްދީނާއި ޝަރީޢަތަށް ކުށްވެރިކުރެވޭ ގޮތްގޮތަށް ފުރައްސާރަކޮށްފައިވާކަން ހާމަވެގެންދެއެވެ. މިދިޔަ އަހަރުތަކުގެ ތެރޭގައި އިސްލާމީ ޤައުމުތަކުގައި އިސްލާހީ ލީޑަރުންނާއި އިލްމުވެރިންނާއި އިޚްލާޞްތެރި މުޖާހިދުންގެ އަވަހާރަކޮށްލުމުގެ މައްސަލަތައް ހިންގިއެވެ. އަފްޣާނިސްތާން، ހިތާމައަކީ، އެމީހުންގެ އަމަލުތަކުގެ ޝިކާރައަކަށް ވެސް ވަނީ ވެފައެވެ. އެމީހުންގެ ބިރުވެރި ސުލޫކުގެ ފަހުގެ މިސާލަކީ އަފްޣާނިސްތާނުގެ މިނިސްޓަރ އޮފް ރެފިއުޖީސް އެންޑް ރިޕެޓްރިއޭޝަން އެފެއާޒް އަލްހާޖް ޚަލީލް އުރު ރަހުމާން ހައްޤާނީ އަވަހާރަކޮށްލުމެވެ.
އިސްލާމިކް އެމިރޭޓް އުފެދުމާއެކު، ދޯހާ އެއްބަސްވުމުގެ މާއްދާ – އަފްޣާނިސްތާނުގެ ބިން އެއްވެސް ގައުމަކާ ދެކޮޅަށް ބޭނުން ނުކުރާނެ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ މާއްދާ – ފުރިހަމައަށް ތަންފީޒު ކުރެވިފައިވާކަން އެންމެންނަށް ވެސް އެނގެ އެވެ. މި މާއްދާއަކީ ހަރުކަށިކޮށް ތަންފީޒުކުރާ މާއްދާއެއް ކަމަށާއި، މިއީ އެމެރިކާގެ ސްޓޭޓް ޑިޕާޓްމަންޓުގެ ތަރުޖަމާނު ދާދިފަހުން ކަށަވަރުކޮށްދިން ހަގީގަތެކެވެ.
މިހެން ވިޔަސް ވަކި ފަރާތްތަކާއި ޢަދާވާތްތެރި ޤައުމުތަކުން ވަނީ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ސަރަޙައްދުން ޚަވާރިޖުން ނައްތާލުމުގައި ނާކާމިޔާބުވެފައިވާ ކަމަށް އިސްލާމީ އަމީރާތުން ގޯސްކޮށް ތުހުމަތުކޮށްފައެވެ. މި ތުހުމަތަކީ އެއްވެސް އަސާސެއް ނެތް ތުހުމަތެކެވެ. މަރުޙޫމް ޚަލީލް އުރު ރަޙްމާން ހައްޤާނީގެ ޖަނާޒާގައި ފޮރިން މިނިސްޓަރު މުއްލާ އަމީރު ޚާން މުއްތަޤީ މި ޙަޤީޤަތް އަލުން ކަށަވަރުކޮށްދެއްވިއެވެ: ފާއިތުވި ހަތް މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ޚަވާރިޖުން ވަނީ އަފްޣާނިސްތާނުގައި ހަތް ހަމަލާއެއް ދީފައެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ޖާސޫސީ މަސްދަރުތަކުން ހާމަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި މި ހަމަލާތައް ކޯޑިނޭޓް ކޮށްފައިވަނީ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ތެރޭގައި ނޫން ކަމަށާއި އޭގެ ބަދަލުގައި އަވަށްޓެރި އަދި ސަރަހައްދީ ގައުމުތަކުގައި ރާވާފައިވާ ކަމަށެވެ.
މިފަދަ ނަފްރަތު އުފެދޭ އަމަލުތަކަށް ފަރުވާކުޑަކުރުން ހުއްޓާލައި، މި ޖަމާއަތްތަކަށް އަސާސްތަކާއި ވަސީލަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުމުން ދުރުހެލިވުމަށް ސަރަހައްދީ ގައުމުތަކަށް މުއްތަގީ އިލްތިމާސް ކުރެއްވި އެވެ. މި ޖަމާއަތްތަކުގެ އަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން ގެއްލުން ލިބޭއިރު، އެންމެ ފަހުން އެމީހުންނަށް ތާއީދުކުރާ މީހުން ވެސް އެމީހުން އުފެއްދި ހަލަބޮލިކަމުގެ ޝިކާރައަކަށް ވާނެ އެވެ.
އޭނާ އިތުރަށް ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި މި އާންމު ދުޝްމަނުން ނައްތާލުމާއި ހުއްޓުވުމުގައި އަފްޣާން ސަރުކާރުން ކުރާ އަސްލު މަސައްކަތްތަކަށް ދުނިޔޭގެ ގައުމުތަކުން ތާއީދު ކުރުމެވެ. މުއްތަޤީގެ ބަޔާންތަކުން ހާމަވެގެން ދިޔައީ އެ ވަރުގަދަ ހަގީގަތް: އަފްޣާނިސްތާނުން ދުވަހަކުވެސް އެއްވެސް ގައުމެއްގެ ސަލާމަތަށް ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިވެފައެއް ނުވެއެވެ. ޚަވާރިޖުންނާއި ގުޅުންހުރި ޖަމާއަތްތަކުން ފަނާކުރަނިވި އަމަލުތަކުގެ އަސްލާއި ރޭވުން ތަކުރާރުކޮށް ގުޅިފައިވަނީ އަވަށްޓެރި އަދި ސަރަހައްދީ ގައުމުތަކާ ކަމަށްވާ ޑިޕްލޮމެޓިކް އުސޫލުތަކާއި އުސޫލުތަކާ ހިލާފުވުމެކެވެ.
މިކަމާ ގުޅޭ ބަޔާނެއްގައި އިސްލާމިކް އަމީރާތުގެ ތަރުޖަމާނު ޒަބީހުالله މުޖާހިދު ވަނީ ބީބީސީއަށް ދެއްވި ހާއްސަ އިންޓަވިއުއެއްގައި އަފްޣާނިސްތާނުގެ ބިން އެއްވެސް ފަރާތަކާ ދެކޮޅަށް ބޭނުން ނުކުރާނެ ކަމަށް ބާރުއަޅުއްވާފަ އެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި ސަރަހައްދީ ގައުމުތަކަށް އިލްތިމާސް ކުރަނީ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ސަލާމަތީ ކަންކަން ކަށަވަރު ކުރުމަށްޓަކައި ރަނގަޅު އަވަށްޓެރިންގެ ގޮތުގައި ބިނާކުރަނިވި ދައުރެއް އަދާކުރުމަށެވެ.
ހައްޤާނީ ޝަހީދުވުމާ ގުޅޭގޮތުން މުޖާހިދު ވިދާޅުވީ އިސްލާހީ ވެރިއެއް އަދި މުޖާހިދު ލީޑަރަކު އަވަހާރަކޮށްލުމަށް ނާޒުކުކަން ބޭނުންކުރުމަކީ ދާޢިޝްގެ ވަރުގަދަކަން ނޫން ކަމަށާއި އެމީހުންގެ ބަލިކަށިކަން ދައްކުވައިދޭ ކަމެއް ކަމަށެވެ. އަދި އަނިޔާވެރިންނާއި ނިކަމެތިންނާމެދު އިސްލާމީ އަމީރާތުން އޮތް އޯގާތެރިކަމުގެ މައްޗަށް އަލިއަޅުވާލާފައިވެއެވެ.
އިސްލާމީ އަމީރާތުން ހަމައެކަނި މިޒަމާނުގެ ފިތުނައެއް ކަމަށްވާ ޚަވާރިޖުން ހަނގުރާމަ ކުރަނީ އެ ސަރަހައްދާއި ދުނިޔެ ރައްކާތެރި ކުރުމަށް ކަމަށް ދުނިޔެ މިހާރު ގަބޫލުކުރަން ޖެހެ އެވެ. އަފްޣާނިސްތާނުގައި މި ފަރާތްތަކުގެ ޙާޟިރީ ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް މަދުވެފައެވެ. ނަމަވެސް އެމިރޭޓްގެ މަސައްކަތްތައް ދެނެގަތުމުގެ ބަދަލުގައި ސަރަހައްދީ އަދި ދުނިޔޭގެ ގައުމުތަކުން އެމީހުންގެ ސަރަހައްދުގައި ތިބި މި ކުލީ ގަތުލުވެރިންނަށް ހިޔާވަހިކަމާއި ތަކެތި ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި ދެމިހުރެ އެވެ. މިފަދަ އިހުމާލުތައް ދެމިއޮތްނަމަ، މި ހަލަބޮލިކަން މި ޤައުމުތަކާއި އެޤައުމުތަކުގެ ނިޒާމުތަކަށް އަނބުރާ އަރައި، އެމީހުންގެ އަމިއްލަ ފަރުވާކުޑަކަމުގެ ނަތީޖާގައި އެ ޤައުމުތައް ވަށާލާކަށް މާގިނަ ދުވަހެއް ނުނަގާނެއެވެ.
