ނޫމާން ސައީދު
ހަ މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ދެ ފަހަރެއްގެ މަތިން ހަމަ މި ޚަބަރު އަޅުގަނޑުމެންނާ ހަމައަށް ފޯރާފައި ވެއެވެ: ރައީސް ޓްރަމްޕްގެ ސްޕެޝަލް އެންވޯއީ ފޯ ހޯސްޓޭޖް ރެސްޕޮންސް އާދަމް ބޮއެލަރ އިސްކޮށް ހުންނަވައިގެން ޒަލްމޭ ޚަލީލްޒާދުއާއެކު އެމެރިކާގެ އިސް ވަފުދެއް ކާބުލްއަށް އަތުވެއްޖެއެވެ. އެބޭފުޅުންގެ އެޖެންޑާ ފުޅާވެ، ދެގައުމުގެ ގުޅުން ބަދަހިކުރުމާއި ކޮންސިއުލަރ މައްސަލަތަކުން ފެށިގެން އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތަކާ ބެހޭ މަޝްވަރާތަކާއި އިސްލާމިކް އެމިރޭޓް އޮފް އަފްޣާނިސްތާނާ (އައިއީއޭ)އާ އެކު ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި އެއްބާރުލުން ދިނުމާ ހަމައަށް ފުޅާވެފައިވެ އެވެ.
އެމެރިކާއާއި އެމެރިކާގެ އެކުވެރި ގައުމުތަކުން އަފްޣާނިސްތާނަށް އަރައިގަނެ، ގަދަކަމުން އައިއީއޭ ވައްޓާލިއިރު، މުޅި ދުނިޔޭގެ މުސްލިމުން ވަނީ އެމީހުންގެ ހިތާމަ ފާޅުކޮށްފައެވެ. ވޭނުގައި ލިޔެފައިވާ އެމީހުންގެ ބަސްތަކުގައި ގިނަ ފަހަރަށް ތަކުރާރުވެފައި އޮތީ އެންމެ އިބާރާތެކެވެ: “ހީވަނީ ހުރިހާ ކަމެއް ނިމިއްޖެހެން.”
ނަމަވެސް ޠާލިބާނުންގެ ޤަބޫލުކުރުން އޮތީ ތަފާތު ގޮތަކަށެވެ. އެއްވެސް ކަމެއް އެއްގޮތަކަށްވެސް ނިމިފައި ނުވާކަމަށް އެމީހުން ޖަދަލުކުރިއެވެ. ފެށުނު ކަމަކީ، އެމީހުން ބުނި ގޮތުގައި، އާ މުބާރާތެއް ކަމަށާއި، އޭގެ އެންމެ ފަހުގެ ނަތީޖާއަކީ، الله ގެ އިރާދަފުޅުން، އެމެރިކާ ލިސްޓުގެ އެންމެ މަތިން ތިރިއަށް ފައިބައިގެންދާނެ މުބާރާތެކެވެ. މިއަދު ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް އެ ލަފާ އަޑު އިވެނީ އޮޅުން ފިލުވައި ނުލެވޭހާ ތެދެކެވެ. އެކަން އެންމެ ފުރަތަމަ ފާޅުކުރެއްވީ އަލްމަރުޙޫމް އަމީރުލް މުޢުމިނީން، މުއްލާ މުޙައްމަދު ޢުމަރު މުޖާހިދު ރަޙިމަހުﷲ އެވެ.
އޭނާގެ ދުރުވިސްނުން ޞައްޙަކަން ސާބިތުވި ނަމަވެސް، އެކަން ފުރިހަމަވީ ހީކުރި ވަރަށް ވުރެ ލަސްވެގެންނެވެ. އެކަން ޙަޤީޤަތަކަށް ވެގެންދާތަން ދެކެން އޭނާ ދިރިއުޅުނުނަމައޭ ހިތަށް އެރިއެވެ. އެ ލަސްވުމުގެ ސަބަބުން އެތައް ސަބަބެއް ހުއްޓެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ވަކި ސަރަހައްދީ އެކްޓަރުންގެ ބާރުގަދަ ސުލޫކުގެ ސަބަބުން އައިއީއޭއަށް ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވި ކަމުގެ އިތުރުން އަމިއްލަ މަސައްކަތަށް ވެސް ބުރޫއަރާފައިވެ އެވެ. ހުރިހާ ހަކަތައެއް އައިއީއޭއަށް ތާއީދުކުރުމަށް ޙިކުމަތާއި ސްޓްރެޓެޖީއާއެކު އަމާޒުކުރެވުނުނަމަ، މުއްލާ މުޙައްމަދު ޢުމަރުގެ ތަޞައްވުރު އޭނާގެ ޙަޔާތުގައި ޙަޤީޤަތަކަށް ވެދާނެއެވެ.
އެއްފަހަރަކު އަޣާ ޝޯރިޝް ކަޝްމީރީ ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅެއް މިތަނަށް ފިޓްވާހެން ހީވެއެވެ. ޕާކިސްތާނުގައި ރައީސް އަޔޫބް ޚާންގެ މާޝަލް ލޯއާ ބެހޭ ގޮތުން ވާހަކަ ދައްކަވަމުން އޭނާ ވަނީ “އަޔޫބް ކެތްތެރިވިހާ ހިނދަކު އަޔޫބްގެ ކެތްތެރިކަމަށް ކެތްކުރީ” ކަމަށެވެ. އެ ޝުޢޫރު ސެޕްޓެމްބަރ 11 އަށް ފަހު އަފްޣާނިސްތާނުގެ މޫޑު ރަނގަޅަށް ދައްކުވައިދެއެވެ.އެމެރިކާގެ އަރައިގަތުމުގެ ބަރުދަނުގެ ދަށުން، އަޅުގަނޑުމެންގެ ޤައުމުވެސް ކެތްތެރިކަމާއެކު ކެތްކުރީ، ހަނގުރާމަ ދުވަހަކުވެސް ކާމިޔާބު ނުވާނެ ކަމުގެ ޤަބޫލުކުރުންގައި ހިފަހައްޓައިގެންނެވެ. ލަޝްކަރުތަކުން ވަކިވަކި ފަރުދުން ނުވަތަ ޖަމާއަތްތައް ފުނޑުފުނޑުކޮށްލާފާނެ ނަމަވެސް، އަނިޔާވެރި ބާރަކުން ޤައުމުތައް ފަޅާނުލެވޭނެއެވެ.
އެ ފުރަތަމަ އަހަރުތަކުގައި ދުނިޔެއިން އައިއީއޭ އަށް ގޯސްކޮށް ނިންމީ، އެއީ ހަމައެކަނި ހަތިޔާރު އެޅި މީހުންގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައި ދޫކޮށްލުމަށް ދެކޮޅު ހަދާ، އެހެންކަމުން އަދަބު ހައްގުވާ ބައެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. އައިއީއޭ އަކީ ހަމައެކަނި ފެކްޝަނެއް ނޫން ކަމަށާއި އޭގެ ބަދަލުގައި އަފްޣާން ގައުމުގެ ކަރާމާތާއި އިސްލާމްދީނާއި ޝަރީއަތަށް ކުރާ ވަފާތެރިކަމުގެ ދިރިހުރި އިޝާރާތެއްކަން ބޮޑު ބާރުތަކަށް ގަބޫލުކުރަން ފެށީ ވަގުތު ފާއިތުވަމުން ދިޔަ ވަރަކަށް އެކަންޏެވެ. އެ ރިއަލައިޒޭޝަން އައީ ލަސްވެގެން ނަމަވެސް ބުނާ ފަދައިން ދުވަހަކުވެސް ނުވާނެ ގޮތަކަށް ވުރެ ލަސްވުން ރަނގަޅު.
އައިއީއޭގެ އަސްލު ފޯރާފައިވަނީ ސޯވިއެޓް އަރައިގަތުން ފެށިގެންނެވެ. ދެން މުޖާހިދުންގެ ޖަމާއަތްތަކެއް ހަތިޔާރު ނަގައިގެން އެމީހުންގެ ވަޒަން ދިފާއުކޮށް، އެ ޖަމާއަތުގެ ދީނީ އައިޑެންޓިޓީ ރައްކާތެރިކޮށްދިނެވެ. އެމީހުންނަށް ބައިނަލްއަޤްވާމީ ސަޕޯޓަރުންގެ އެހީތެރިކަން ލިބުނުއިރު، ވޮލަންޓިއަރުން އައީ ހަމައެކަނި އަފްޣާނިސްތާނުން ނޫން ކަމަށާއި މުޅި ސަރަޙައްދުންނާއި ފުޅާ މުސްލިމް ދުނިޔެއިން ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވިއެވެ. އެމީހުންގެ މަސައްކަތުގެ ސަބަބުން އެންމެ ފަހުން ސޯވިއެޓް ގައުމުން ވަކިވާން މަޖުބޫރުވިއެވެ. އެހެނަސް ފަހުން ހުޅަނގުން އަމިއްލައަށް ޖިހާދުގެ މޭވާތައް އަތުލައިގަނެ، މުޖާހިދުން ވެއްޓިގެން ދިޔައީ އެއްބަނޑު އެއްބަފާ މީހުން މަރާލުމުގެ ހަމަނުޖެހުމަށެވެ. އަފްޣާނިސްތާން ދާޚިލީ ހަނގުރާމައަކަށް ވެއްޓުނީ، އަޙްމަދު ޝާހު މަސްއޫދާއި، ގުލްބުއްދީން ހެކްމަތިޔާރު، އަދި އެހެނިހެން ފަރާތްތަކުގެ މެދުގައި ބަހާލައިގެންނެވެ.
މި ހަލަބޮލިކަމުގެ ތެރޭގައި، ޖިހާދުގެ ހަމަ މަޤްޞަދުތައް ނެތިދިއުމުގެ މަގުމަތީގައި ހުރިހެން ހީވުމުން، ދީނީ މަދަރުސާތަކުން އާ ބާރެއް އުފެދުނެވެ. މުއްލާ މުޙައްމަދު ޢުމަރު މުޖާހިދު އިސްވެ ހުންނަވައިގެން ދަރިވަރުންނާއި ޒުވާން ހަނގުރާމަވެރިންނާއި މާޔޫސްވެފައިވާ މުޖާހިދުން ކަނޑަހާރުން ތެދުވީ ސުލްހަ އަލުން ގާއިމްކޮށް އިސްލާމީ ޝަރީޢަތް ތަންފީޒު ކުރުމުގެ ތަޞައްވުރަކާއެކުގައެވެ. މަޑުމަޑުން އެމީހުން އަފްޣާނިސްތާނުގެ ބޮޑު ބައެއް އެމީހުންގެ ބާރުގެ ދަށަށް ގެނެސް، އައިއީއޭގެ ނަމުން މަޝްހޫރުވި ތަނެއް ގާއިމްކުރިއެވެ.
މި ދުވަސްވަރު އެއް ދުވަހަކު ސޯވިއެޓުންނާ ހަނގުރާމަކުރި އަރަބި މުޖާހިދީން އުސާމާ ބިން ލާދިން އިސްކޮށް ހުންނަވައިގެން މެދުއިރުމަތީގައި އެމެރިކާގެ އަސްކަރީ ޙާޟިރީއާއި އިސްރާއީލަށް ތާއީދުކުރާ ހުޅަނގުގެ ސިޔާސަތުތަކާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތްތައް އަނބުރާލިއެވެ. އެތައް ބަޔަކު އަފްޣާނިސްތާނުގައި ވަޒަންވެރިވިއެވެ. ހުޅަނގުގެ ސަރުކާރުތަކުން ޑިމާންޑް ކުރީ ތާލިބާނުން މި ހަނގުރާމަވެރިން ބޭރުކޮށް ބިންލާދިން އެމެރިކާއާ ހަވާލުކުރުމަށެވެ. މިފަދަ އެއްފަރާތުން ޑިމާންޑަށް އައިއީއޭ އިން ދެކޮޅު ހަދައި، އޭގެ ބަދަލުގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ނުބަލާ ތަހުގީގު ކުރުމަށް ބާރުއެޅި އެވެ.
ދެން އައީ ސެޕްޓެމްބަރު 11. އަވަސް އަވަހަށް ކުށްވެރިވީ އަރަބި މުޖާހިދުންގެ މައްޗަށް، ބިންލާދިން ހަވާލުވުމަށް ޕްރެޝަރު ބޮޑުވިއެވެ. ތާލިބާނުން އެކަމަށް ދެކޮޅު ހެދިއެވެ. އޭގެ މާގިނަ ދުވަހެއް ނުވެ، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފެންވަރުގައި ޓެރަރިޒަމްގެ އެއްވެސް އެއްބަސްވުމެއް ނެތި، އެމެރިކާއާއި އެ ޤައުމުގެ ބައިވެރިން ފުރިހަމައަށް އަރައިގަނެ، ތާލިބާނުން ވެރިކަމުން ދުރުކޮށް، އަފްޣާނިސްތާން ހިސޯރުކުރިއެވެ. ހަވާލުވުމުގެ ބަދަލުގައި ތާލިބާނުން ފަރުބަދަމަތީގައި އަލުން ގުރޫޕްވެ އަލުން ހަނގުރާމަ ފެށިއެވެ.
އޭރު ފެށުނު ހަނގުރާމަ ވިހި އަހަރަށް ދެމިގެން ދިޔައެވެ. ފުޅާ ވަސީލަތްތަކާއި ކެތްތެރިކަމެއް ނެތް ކެމްޕޭންތަކެއް ކުރި ނަމަވެސް، ތާލިބާނުން ބަލިކުރުމުގައި ނުވަތަ އެމީހުންގެ އަމާޒުތައް ދޫކޮށްލަން މަޖުބޫރުކުރުމުގައި އެމެރިކާއަށް ނާކާމިޔާބުވި އެވެ. ހުޅަނގުގެ ތަހުލީލު ކުރާ ފަރާތްތަކުން ވެސް އެންމެ ފަހުން އެއްބަސްވީ އަފްޣާނިސްތާނުގައި ހިނގި ހަނގުރާމައަކީ އެމެރިކާގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް ސްޓްރެޓެޖިކް ނާކާމިޔާބީ ކަމަށެވެ.
މިއަދު ވެސް ވަފުދުތަކުން ކާބުލް އަށް ވަދެ ނުކުމެ ޝަޓްލް ކުރުން ކުރިއަށް އެބަދެ އެވެ. މުއާމަލާތްތައް ކުރިއަށްދާއިރު، ކުރީގެ ޑައިނަމިކްސްތައް އަލުން އުފެދި، އާ ހަގީގަތްތަކެއް އުފެދެއެވެ. ކޮންމެ ދަތުރަކުން ވެސް ޑިޕްލޮމެސީގެ ދާއިރާއިން ލިބުނު ކުރިއެރުމާއި އިޖުތިމާއީ ޔަގީންކަމުގެ އިހުސާސް ފުންވަމުންދާކަން ވެސް ފާހަގަ ކުރެވެ އެވެ. މި ކަންކަމަކީ އައިއީއޭއަށް ކުރިއެރުންތަކެއް ފާހަގަކުރެވޭ ކަންތައްތަކެއް ނޫން ކަމަށާއި ސަރަހައްދީ ބާރުތަކަށް ސާފު މެސެޖެއް ލިބޭ ކަމެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ.
މިހާރު މުޅި ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން ކުރަނީ އައިއީއޭ އިންނެވެ. ކާބުލްގެ މައްޗަށް ހުދު ދިދަ އުދުހިފައިވާއިރު، ސަރުކާރުތަކާ މުއާމަލާތް ކުރުމުގެ ޗެނަލްތައް ހުރިހާ ދިމާލަކަށް ވެސް ފުޅާވެފައިވެ އެވެ. ވޮޝިންޓަނުން ވެސް މަންދޫބުންނާއި މަންދޫބުން އަންނަމުން އެބަދެއެވެ. މި ބައްދަލުވުންތަކާއި ބަދަލުކުރުންތަކުން ދައްކުވައިދެނީ އައިއީއޭ އަކީ ހަމައެކަނި ހަތިޔާރު އެޅި ޖަމާއަތެއްގެ ގޮތުގައި ނޫން ކަމަށާއި، އިސްލާމީ އޮނިގަނޑެއްގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައިވާ، ތަރައްގީވަމުން އަންނަ ސަރަހައްދީ އަދި ދުނިޔޭގެ މަންޒަރުގައި ގަބޫލުކުރެވޭ ޖާގައެއް އޮތް ސިޔާސީ ނިޒާމެއްގެ ގޮތުގައި ބަލާ ކަމަށެވެ.
ދަ އަންތިންކެބަލް ޝިފްޓް: ކުރިން އެންމެ މަތީގައި މިއަދު އެންމެ ދަށުގައި
