މިދިޔަ ދެ ދިހަ އަހަރުގެ ހިސާރުކުރުމާއި އޭގެ ފަނާކުރަނިވި އަސަރު

ލިޔުނީ: މުޙައްމަދު ވަސީމް ތާރީން

ޖުމްހޫރިއްޔާ އުފެދުމާއި އެމެރިކާގެ ބާރުތައް އައުމުގެ ކުރިން އަފްޣާނިސްތާނަށް ކުރިންވެސް ބޮޑެތި ބޭރުގެ ނުފޫޒާއި ތަދައްޚުލުވުން ކުރިމަތިވެފައިވެ އެވެ.  ސޯވިއެޓް އަރައިގަތުމުގެ ދުވަސްވަރުވެސް އެންމެ ފަހުން އެމެރިކާގެ ބާރުތައް އައުމަށް ބިން ތައްޔާރުކުރުމަށް މަސައްކަތްތަކެއް ކުރެވުނެވެ.

މިކަމަށްޓަކައި އެމެރިކާއިން އިޤްތިޞާދީ، އަސްކަރީ، ޢިލްމީ، ސަޤާފީ، އަދި ސިޔާސީ ދާއިރާތަކުން ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ފިކުރީ ޝަރުޠުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދިޔައީ، އެކި ކަންކަމުގައި ދުނިޔޭގެ ނަމޫނާއެއްގެ ގޮތުގައި ޤާއިމުކުރުމުގެ މަޤްޞަދުގައެވެ.

ވަގުތު ފާއިތުވަމުން ގޮސް، 2001 ވަނަ އަހަރު އައެވެ.  އެމެރިކާއިން ފެށީ ކުރީގެ ކޯޅުންތަކާ ތަފާތު އާ ހަމަނުޖެހުމެކެވެ.  އެމީހުންގެ މަންޓްރާއަކީ: “އެމީހުންގެ ސިކުނޑިތައް އަތުލައިގަތުން؛ ބިމަކީ އެމީހުންގެ އެއްޗަކަށް ވާށެވެ.”  ނަމަވެސް ބިމުގެ މިނިވަންކަމުގެ އެއްވެސް މާނައެއް ނުހިފެހެއްޓޭނީ ސިކުނޑިތައް ހިސޯރުކޮށްގެންނެވެ.  މި ސްޓްރެޓެޖީ ތަންފީޒު ކުރުމަށްޓަކައި ރޭޑިއޯ ސްޓޭޝަންތަކާއި، ޓީވީ ނެޓްވޯކްތަކާއި، މަޖައްލާތަކާއި، ފޮތްތަކާއި، އެކިއެކި ވެބްސައިޓްތައް ގާއިމްކޮށް، ތަޢުލީމީ މުއައްސަސާތަކުގެ ތެރޭގައި އިސްނެގުމެއް ފެށިއެވެ.

ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ޔުނިވަރސިޓީތަކުން އުފެއްދީ ހަމައެކަނި މާއްދީ ކަންކަން ދެނެގަނެ، އެކި ދާއިރާތަކުން ތިއަރީ ތަމްރީނު ލިބި، ހަގީގީ ދުނިޔޭގެ އެޕްލިކޭޝަންތަކަށް ޢަމަލީ ގޮތުން ނުފެތޭ ޖީލެކެވެ.  އެމީހުންގެ ހަމައެކަނި މަސައްކަތަކީ މާއްދީ މުއްސަނދިކަން ހޯދުމެވެ- ގިނަ ފަހަރަށް މަކަރާއި ހީލަތުގެ ތެރެއިންނެވެ.  މިކަމަށް މަގުފަހި ކުރުމަށްޓަކައި ގަސްތުގައި ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ އިންޑަލްޖެންސް އާއި ފާޙިޝް ޢަމަލުތަކުގެ މަގުތައް ފަހިކޮށްދިނެވެ.

މި އަޚްލާޤީ ދަށުދަރަޖައިގެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ މިސާލެއް އަފްޣާނިސްތާން ވެއްޓުމަށްފަހު ފާހަގަކުރެވުނީ އެއްޖިންސުން ގުޅުން ހިންގާ މީހުންގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެވޭ ދިހަވަރަކަށް ފަރުދުން އެގައުމުގެ މަޝްހޫރު އެއް މުއައްސަސާ ކަމަށްވާ އެމެރިކަން ޔުނިވާސިޓީ އޮފް އަފްޣާނިސްތާނުން ފިލައިގެން ދިއުމުންނެވެ.  ބައެއް މީހުން ފާޅުގައި އިއުތިރާފުވެފައި ވަނީ އެފަދަ ބޭނުމަކަށް އެތަނުގައި ވަގުތު ހޭދަކުރި ކަމަށެވެ.  ނަމަވެސް އިސްތިސްނާ ކަންތައްތަކެއް ހުއްޓެވެ- ބައެއް ދަރިވަރުންނަކީ މި އެޖެންޑާތައް ތަންފީޒުކުރުމާ ހީވާގިކަމާއެކު ދެކޮޅު ހެދި ވަރުގަދަ މުޖާހިދުންތަކެކެވެ.

ވަގުތު ފާއިތުވަމުން ދިޔަ ވަރަކަށް ހިސާރު ކުރި ސިފައިންނަށް އަސްކަރީ ބަލިވެ، ބަދުނާމުވެގެން ފިލައިގެން ދިޔައެވެ.  ނަމަވެސް އެމީހުން ދޫކޮށްލީ ފަނާކުރަނިވި ނަތީޖާތަކެއް ކަމަށާއި އޭގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛

1. ދަށްވަމުން އަންނަ ތަޢުލީމީ މަންހަޖެއް: މިކަމުގެ ސަބަބުން ޒުވާނުންގެ ތަމްރީނު ދަށްވެ، މުޖުތަމަޢަށް މާނަހުރި ޙިއްޞާތަކެއް ކުރުމަށް ތައްޔާރުނުވެވުނެވެ. 

2. އިސްލާމީ ވެރިކަމަށް ހުރަހެއް: ތަޢުލީމީ ޖީލު ވެގެން ދިޔައީ އިސްލާމީ އުޞޫލުތައް ތަންފީޒު ކުރުމަށް ހުރަހަކަށް. 

3. ފަސާދަވެފައިވާ މާހައުލެއް: މުޖުތަމަޢު ވެގެން ދިޔައީ މާއްދީ ކަންކަމާއި ޝަހުވަތްތެރިކަން ބޮޑު އަގުތަކަކަށް ވެގެން ގޮސް، އަޚްލާޤީ އަދި އަޚްލާޤީ ބިންގާތައް ގެއްލިގެންނެވެ. 

ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ފާޙިޝް ޢަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން ޒުވާނުންގެ ތެރޭގައި ހިއްވަރާއި ޝަރަފުވެރިކަން މުޅިން ނެތިގެން ހިނގައްޖެއެވެ.