ހަމްޒާ އަލް ޚުރާސާނީ
އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިންނާއި ޒުވާނުންނަށް އަމާޒުކޮށްގެން
އައިއެސް އިން ވެރިކަން ހޯދުމަށް ބަރޯސާވީ ހަމައެކަނި ހަތިޔާރަށް ނޫނެވެ. އަދި ވަރުގަދަ ޕްރޮޕެގެންޑާ މެޝިނެއް ވެސް ގެންގުޅުނު އިރު، އެއީ ތަސްވީރުތަކާއި ވާހަކަތަކާއި ނަފްސާނީ އުކުޅުތައް ބޭނުންކޮށްގެން ފަނާކުރަނިވި އަސަރެއް ކުރާ މެޝިނެކެވެ. މި ސްޓްރެޓެޖީގެ އެންމެ އުނދަގޫ ކަންތައްތަކުގެ ތެރޭގައި، އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިންނާއި ޒުވާނުންނަށް ނިޒާމީ ގޮތެއްގައި އަމާޒުކޮށްގެން، އެ ގްރޫޕްގެ އަނިޔާވެރި އެޖެންޑާގެ ވަސީލަތަކަށް ހެދުމަށް މެނިޕިއުލޭޓް ކުރެވުނު ނާޒުކު ގްރޫޕްތައް ހިމެނެއެވެ.
މިހާރު ހުރި ނަފްސާނީ އަދި އިޖުތިމާއީ ނާޒުކުކަންތައްތައް ބޭނުންކޮށްގެން އައިއެސް އަށް ކާމިޔާބު ލިބުނީ މުޅި ޖީލެއް އިންޑޮކްޓްރިނޭޓް ކުރުމުގަ އެވެ. ޓްރޮމާއާއި ނުތަނަވަސްކަމުގެ ޝިކާރައަކަށް ވެފައިވާ މީހުން ބަދަލުވެގެން ދިޔައީ އަނިޔާވެރިކަމުގެ އެކްޓިވް އެޖެންޓުންތަކަކަށެވެ.
އެއް ޒަމާނެއްގައި މުޖުތަމައުގެ ތެރޭގައި ބެލެހެއްޓުންތެރިންނާއި އަޚްލާޤީ ނަކަލުވެރިންގެ ގޮތުގައި ދެކޭ އަންހެނުން ކުޑަވެގެން ދިޔައީ “ކައިވެނީގެ ޖިހާދު” ކަމަށް ކިޔާ ރަމްޒުތަކަކަށެވެ. ފޮތްތަކާއި ގަލަންތަކުން ކިޔަވަން ޖެހޭ ކުދިންނަށް އޭގެ ބަދަލުގައި ތަމްރީނު ދިނީ ހަތިޔާރު އުފުލުމަށެވެ. މުޤައްދަސް މިޝަނެއްގެ ވަޢުދުގެ ލޯބި ލިބިގެން މާޔޫސްވެފައިވާ ޒުވާނުން ޤަތުލާއި ޓްރެފިކިންގ އަދި ފޭރުމުގެ އާލާތްތަކަކަށް ބަދަލުވެގެން ދިޔައެވެ. ބަލިކަށި މީހުންގެ ދިފާއުގައި ތިބި ކަމަށް ބުނާ އެ ޖަމާއަތުގެ ހަނގުރާމަވެރިން ގިނަ ފަހަރަށް ކުށެއް ނެތް މީހުން މަރާ ނުވަތަ ފަނާކުރަނިވި ކެމްޕޭނުގައި ޕައުންއެއްގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރި އެވެ.
އައިއެސްއަށް ކުޑަކުދިންނަކީ ހަމައެކަނި ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި ރިކްރޫޓް ކުރާ ކުދިންނެއް ނޫނެވެ. އެއީ ބިރުވެރިކަން އާންމު ކުރުމުގައި މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި އުޅުނު ބައެކެވެ. އެ ގްރޫޕުން ގަސްތުގައި ދައުރުކުރީ އަސްކަރީ ޔުނީފޯމްގައި ތިބި ޒުވާން ފިރިހެން ކުދިން ހަނގުރާމަ ފަރިތަކުރާ ނުވަތަ ކަނޑާލާފައިވާ ބޯތައް ވެސް ހިފައިގެން ތިބި ތަސްވީރުތަކެކެވެ. މި ހާސްކުރުވަނިވި ވިޝުއަލްތަކަކީ ބެލުންތެރިން ނާޒުކުކޮށް، އަޚްލާޤީ ޙައްދުތައް ފޮރުވައި، އަނިޔާވެރިކަން ކުޑަކޮށް، އާދައިގެ އަދި ރޫޓިން އެއްޗަކަށް ހެދުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ނަފްސާނީ ސްޓްރެޓެޖީއެއްގެ ބައެކެވެ.
އައިއެސްގެ ކޮންޓްރޯލްގެ ދަށުގައި ހުރި ސްކޫލްތަކުގައި ތައުލީމުގެ ތައުލީމީ އަގު ނަގައި، ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ތެރެއަށް ވަދެގެން ދިޔަ އެވެ. މަންހަޖު ބިނާވެފައި އޮތީ ސައިންސާއި، އަދަބިއްޔާތާއި، ނުވަތަ ފާޑުކިޔުމުގެ ވިސްނުމެއް ނޫން ކަމަށާއި، ނަފްރަތާއި، ރޭވުންތެރިކަމުގެ ނަޒަރިއްޔާތަކާއި، އަނިޔާވެރިކަމުގެ މައްޗަށެވެ. ކުޑައިރުއްސުރެ ކުޑައިރުއްސުރެ ކުޑަކުއްޖެއްގެ ސިކުނޑި ކޮންޓްރޯލް ކުރުމަކީ ފަހުން ޖިސްމާނީ މަޖުބޫރު ކުރުމުގެ ބޭނުން ނައްތާލެވޭނެ ކަމެއްކަން އައިއެސްއަށް ވިސްނުނެވެ. މި ކުދިން ވެގެން ދިޔައީ އެމީހުންގެ އަމިއްލަ އިންޑޮކްޓްރިނޭޓް ފިކުރުތަކުގެ ގައިދީންނަށް.
އަންހެނުންގެ އިންސްޓްރޫމެންޓަލައިޒޭޝަން
އައިއެސް އަށް ވުރެ ބޮޑަށް އެއްވެސް ޖަމާއަތަކުން އެ ޕްރޮޕެގެންޑާގައި އަންހެނުން ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުން ނުކުރެ އެވެ. އެއްފަރާތުން އަންހެނުން ސިފަކޮށްފައިވަނީ ވަފާތެރި “ޚިލާފަތުގެ ރައްކާތެރިންގެ” ގޮތުގައެވެ. އަނެއްކޮޅުން އެމީހުން ކުޑަވެގެން ދިޔައީ ޖިންސީ ގޯނާކުރުމާއި ފިކުރީ ކުރިއެރުވުމުގެ ވަސީލަތްތަކަކަށެވެ. ނިވާވެފައިވާ، ހަތިޔާރު އެޅި އަންހެނުންގެ ތަސްވީރުތަކުގެ ތެރެއިން އައިއެސް އިން ޖިހާދުގެ އަންހެން މޫނެއް ހުށަހަޅަން މަސައްކަތް ކުރިއިރު، އެއީ މަރާލުމާއި ޝަހީދުވުމަކީ ހަމައެކަނި ފިރިހެނުންނަށް ނިސްބަތްވާ ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި އެއީ އަންހެނުންގެ ވާޖިބެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ.
ބައެއް ހާލަތްތަކުގައި އައިއެސްއާ ގުޅުނު ހުޅަނގުގެ އަންހެނުން ޕްރޮޕެގެންޑާ އެސެޓްތަކެއްގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކޮށް، މީޑިއާގެ ސަމާލުކަން ހޯދުމަށް ޑިޕްލޮއި ކުރި އެވެ. އެމީހުން ތިބުމުން ޝައުގުވެރިކަމާއި7 ބިރުވެރިކަން ވެސް އުފެދި، ގްރޫޕްގެ ނަފްސާނީ7 ލަނޑުދަނޑިތައް އިތުރަށް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އެހީތެރިވެދިނެވެ. ހަގީގަތުގައި މި އަންހެނުންގެ ތެރެއިން ގިނަ އަންހެނުންނަކީ ޖިންސީ އަޅުވެތިކަމުގެ ދަށުގައި ތިބި ބައެކެވެ. އެންމެ ރަނގަޅު ހާލަތުގައި އެއީ ނަސްލު އުފެއްދުމުގެ އުޅަނދުތަކެއްގެ ގޮތުގައި ދެކެވުނު، ކުރިއަށް އޮތްތަނުގައި ޚިލާފަތަށް ހަނގުރާމަކުރާ މީހުން އުފުލޭނެ އުޅަނދުތަކެއްގެ ގޮތުގައެވެ.
ޕްރައިމަރީ ޓާގެޓެއްގެ ގޮތުގައި ޒުވާނުން
އައިއެސްގެ އެންމެ ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވީ ޒުވާނުންނެވެ. އެ ގްރޫޕުން ދެނެގަތީ މިސްރާބު ނެތް ޒުވާނަކީ ބައްޓަން ނެތް ލޮނުގަނޑެއް ފަދަ، ކޮންމެ ބޭނުމަކަށް ވެސް ފަސޭހައިން މޯލްޑް ކުރެވޭ ކުއްޖެކެވެ. އައިޑެންޓިޓީއާއި ނިސްބަތްވުމާއި މަޤްޞަދު ހޯދުމަށް ކުރި މަސައްކަތުގެ ބޭނުން ހިފައިގެން އައިއެސް އިން ވަނީ އެމީހުންގެ ފިކުރީ ވެބްގައި ގުނާ ނުލެވޭ ވަރުގެ ޒުވާން އަންހެނުންނާއި ފިރިހެނުން ތާށިކޮށްފައެވެ.
އެ ގްރޫޕްގެ ޕްރޮޕެގެންޑާ އެކި ބެލުންތެރިންނަށް އެޑެޕްޓް ވެގެން ދިޔައެވެ. ޔޫރަޕްގެ ވޯޓުލުމުގެ ހައްގު ގެއްލިފައިވާ ޒުވާނުންނަށް “ޖިހާދު” ސިފަކުރެވުނީ ނަސްލީ ތަފާތުކުރުމާއި ސަގާފީ ބީރައްޓެހިކަމާ ދެކޮޅަށް ދެކޮޅުވެރިވުމުގެ ގޮތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އަރަބި ޒުވާނުންނަށް އެއީ ކޮރަޕްޓް ވެރިކަންތަކަށް އިންގިލާބީ ޖަވާބެއްގެ ގޮތުގައި ފްރޭމް ކުރެވުނު ކަމެކެވެ. ނަރެޓިވްގައި ތަފާތުވި ނަމަވެސް ނިމުމުގައި ނަތީޖާ ލިބުނީ ހަމަ އެގޮތަށެވެ. މި ޒުވާނުން ވެގެން ދިޔައީ ބިރުވެރި ޕްރޮޕެގެންޑާ ވީޑިއޯތަކުގައި މޫނު ނުފެންނަ ފަރާތްތަކަކަށް، އައިޑެންޓިޓީއާއި މުސްތަގުބަލާއި އިންސާނިއްޔަތުކަން ގެއްލި، ހަމައެކަނި އެމީހުންގެ ކުށްތަކުގެ ސަބަބުން ހަނދާން ނެތިގެންނެވެ.
ދަ ލިންގިންގ އިމްޕެކްޓް
އައިއެސްގެ ސަރަހައްދީ ބަލިވުމުން އެ ކުންފުނީގެ ޕްރޮޕެގެންޑާ މެޝިނަށް ބޮޑު ގެއްލުމެއް ލިބުނު ނަމަވެސް، އެކަމުގެ ސަބަބުން ދޫކޮށްލި ނަފްސާނީ ޒަހަމްތަކުގެ އަސަރު ފަރުދުންނާއި ޖަމާއަތްތަކަށް ކުރަމުންދާ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ނަފްރަތުގެ މާހައުލުތަކުގައި ތަރުބިއްޔަތު ކުރި ކުދިންނާއި، އަމިއްލަ އައިޑެންޓިޓީތަކާ ދުރުވެފައިވާ އަންހެނުންނާއި، ޕްރައިމް އަހަރުތައް ވަހުމަކަށް ގުރުބާންކުރި ޒުވާން ބޮޑެތި މީހުންނަށް މިހާރު ކުރިމަތިވެފައިވަނީ ފުން ގޮންޖެހުމެކެވެ. “އަނެއް” މަރާލުމަކީ ހަމައެކަނި ގަބޫލުކުރެވޭ ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި، ހެޔޮ ސިފައެއް ކަމަށް ކުޑައިރުއްސުރެ ދަސްކޮށްދިން ފަރުދުން އަޅުގަނޑުމެން ރިހެބިލިޓޭޓް ކުރާނީ ކިހިނެއް ހެއްޔެވެ؟
ހައްލަކީ ހަނގުރާމައިގެ މައިދާނުގައި ނޫން ކަމަށާއި ތައުލީމާއި ނަފްސާނީ އެހީތެރިކަމާއި މުޖުތަމައު އަލުން ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރުމެވެ. އައިއެސް ޖިސްމާނީ އެއްޗެއްގެ ގޮތުގައި ވެއްޓިދާނެ ކަމަށާއި ނަމަވެސް އެ ޖަމާއަތުން އިންދާފައިވާ ފިކުރީ އޮށްތައް އަދިވެސް އެބަހުއްޓެވެ. އެ ޖަމާއަތުގެ ނަފްސާނީ އަދި ޖަޒުބާތީ ތަރިކަ ދިރިއުޅެނީ އެ ޖަމާއަތުން ރެޑިކަލައިޒް ކުރި މީހުންގެ ކިބައިގައި ކަމަށާއި، އޭގެ ތެރެއިން ގިނަ ބަޔަކު އަދިވެސް ދޮގު ޚިލާފަތެއްގެ ބާވަތްތަކުގެ ބާވަތްތަކުގައި ތާށިވެފައި ތިބި ކަމަށެވެ. މި ގޮންޖެހުމާ ކުރިމަތިލުމަށްޓަކައި ހަރުކަށި ފިކުރުގެ ސަބަބުން ފަޅައިގެން ގޮސްފައިވާ އިޖުތިމާއީ ފޭރާން ޝިފާ ދިނުމާއި، އަލުން ތައުލީމު ދިނުމާއި، އަލުން ބިނާކުރުމަށް ދިގު މުއްދަތަކަށް އިންވެސްޓް ކުރަން ޖެހެ އެވެ.