ޝަހީދު ޝެއިޚް އަލް އިސްލާމް ރަހީމުالله ހައްޤާނީ: މުޖާހިދު ޢިލްމުވެރިޔާ އަދި ދާޢިޝްގެ އެންމެ ހަރުކަށި އިދިކޮޅު ފަރާތް

އާކިލް އަހުމަދު

އިރުގެ ކަލަންޑަރުގެ މިޒާން 1357 ގައި (މީލާދީން 1987 ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރ / ހިޖުރައިން 1408 ވަނަ އަހަރާ ދިމާވާ) ހުކުރު ދުވަހެއްގެ ހެނދުނު އަފްޣާނިސްތާނުގެ ނަންގަރްހާރު ޕްރޮވިންސްގެ ޕަޗިރް އަވް އަގަމް ޑިސްޓްރިކްޓްގައި ކުއްޖަކު އުފަންވިއެވެ.  މި ކުއްޖާ ފަހުން އުއްމަތުގެ އެންމެ އިޙްތިރާމް ލިބިގެންވާ ޢިލްމުވެރިންނާއި، ޖިހާދީ ޖީލުގެ މުދައްރިސުންނާއި، އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ ސާބިތު ދިފާޢީ ބޭފުޅުންގެ ސަފުތަކުގެ ތެރެއިން ފާހަގަކޮށްލެވޭނެއެވެ.

އިޙްތިރާމް ލިބިގެންވާ ޢިލްމުވެރިޔާ ސަޢުދުاللهގެ ދަރިކަލުން އަދި ޝައިޚް މުޙައްމަދާއި ޢަބްދުލްމަޖީދު އަޚުންޒާދާގެ ކާފަދަރިކަލުން، އިސްލާމީ ދުނިޔޭގައި މަޝްހޫރުވެވަޑައިގަތީ، ޝައިޚް އަލްއިސްލާމް، ޝަހީދު ރަޙީމުالله ހައްޤާނީ (ރަޙިމަހުﷲ) ގެ ނަމުންނެވެ.

ހިޖުރަކުރުމާއި ޢިލްމު ހޯދުމެވެ

ސޯވިއެޓުން އަފްޣާނިސްތާނަށް އަރައިގަތުމަށްފަހު، އެތައް މިލިއަން ބަޔަކު ފަދައިން، ޝެއިޚް ރަހީމުالله ހައްޤާނީއަށްވެސް ހިޖުރަކުރަން މަޖުބޫރުވިއެވެ.  އަޅުވެތިކަމުގައި އޭނާ ދީނީ ކިޔެވުމަށް ފެށީ، މަދަރުސާ އަލް ހިޖުރަތު ވަލްޖިހާދު، ދާރުލް އުލޫމް އިސްލާމިއާ (ޑީޔޫއައި)، ފާއިޒް އަލްއުލޫމް، ދާރުލް އުލޫމް ހާޝިމިޔާ، އަދި ދާރުލް އުލޫމް ފާރޫޤިޔާ ފަދަ މަޝްހޫރު ސެމިނާރީތަކުގެ ޝަރަފުވެރި އިލްމުވެރިންގެ ފައިދާ ހޯއްދަވައިގެންނެވެ.

މެދުމިނުގެ ދީނީ ކިޔެވުމަށް 1997 ވަނަ އަހަރު ޗާރސައްދާގެ ޖާމިއްޔާ ނޫމާނިޔާގައި ނަންނޯޓް ކުރައްވައި، ފާހަގަކޮށްލެވޭ ޙަދީޘް ޢިލްމުވެރިޔާ މައުލާނާ މުޙައްމަދު އިދްރީސް ރަޙިމަހުﷲ ގެ އަރިހުން ކިޔަވައި ވިދާޅުވިއެވެ.

ގްރެޖުއޭޝަން އަދި އެޑްވާންސް ސްޓަޑީޒް

އިންޓަރމީޑިއަޓް ކިޔެވުން ނިންމުމާއެކު، ނޯޝެރާގެ އަކޯރާ ޚައްތާކްގައި ހުންނަ އިޙްތިރާމް ލިބިގެންވާ ޖާމިޔާ ހައްޤާނިޔާއާ ގުޅިވަޑައިގެންނެވިއެވެ.  ކެތްތެރިކަމެއް ނެތް ޚިދުމަތްތެރިކަމާއި، ރޭގަނޑު އަޅުކަންކުރުމާއި، މުޤައްދަސް ޢިލްމަށް ފުން ލޯތްބާއި އެކު، ސިހާ ސިއްތާޙް (ޙަދީޘްގެ ހަ ޤާނޫނީ ފޮތް) ހިމެނޭ ގޮތަށް އަސާސީ ޙަދީޘް ޖަމާޢަތްތައް ދިރާސާކުރެއްވިއެވެ.  1998 ވަނަ އަހަރު ތަފާތު ކަމާއެކު ޑިގްރީ ހާސިލް ކުރައްވައި، ސަގާފީ އިޖާޒާ (ޙަދީޘް ބަހުން ހުއްދަ) އާއި ގްރެޖުއޭޝަންގެ ރަމްޒީ ބުރުގާ ވެސް ލިބިވަޑައިގެންނެވި އެވެ.

ކިޔަވައިދިނުން، ދަޢުވާ، އަދި މެންޓަރޝިޕް

ކިޔެވުން ނިންމުމަށްފަހު، ޝައިޚް އަލް ޝުހާދާ ރަހީމުالله ހައްޤާނީ (الله ޤަބޫލް ކުރައްވާ) އެކިއެކި ތަޢުލީމީ މުއައްސަސާތަކުގައި ކިޔަވައިދެއްވަން ފެއްޓެވި އަދި އެތައް ހާސް ދަރިވަރުން ތަރުބިއްޔަތު ކުރެއްވިއެވެ.  އޭގެ ތެރެއިން އެންމެ މުހިންމު އެއް މުއައްސަސާއަކީ އަފްޣާނިސްތާނުގެ އިސްލާމިކް އެމިރޭޓް (އައިއީއޭ) ގެ ބާނީ ލީޑަރު އަލްމަރްޙޫމް އަމީރު އަލް މުޢުމިނީން މުލާ މުޙައްމަދު ޢުމަރު މުޖާހިދު ރަޙިމަހުﷲ ގެ އިރުޝާދުގެ ދަށުން އުފެއްދި މުއައްސަސާއެއް ކަމަށްވާ އަލްޖަމާޢަތު އަލް ސިއްދީޤިއްޔާ އެވެ.

މި މުއައްސަސާގައި ޝައިޚް ހައްޤާނީ ޚިދުމަތް ކުރައްވައި، ދަރިވަރުންނަށް ތަޢުލީމު ދެއްވައި، އިސްލާމީ އުނގަންނައިދިނުންތައް ފެތުރުމާއި، ސުންނީ އަދި ޖަމާޢަތުގެ ސަޤާފަތް ހަރުދަނާ ކުރައްވައިގެން ޚިދުމަތް ކުރެއްވިއެވެ.

ޖިހާދާއި ފިކުރީ ގޮތުން އެއްކިބާވުމާ ދެކޮޅަށް ކުރާ މަސައްކަތެވެ

ޝެއިޚް ހައްޤާނީގެ ޙިއްޞާ ހަމައެކަނި ޢިލްމީ ދާއިރާއަށް ނިސްބަތްވެފައެއް ނުވެއެވެ.  އަދި ޖިހާދުގެ ދާއިރާގައި ވެސް އަސްކަރީ ގޮތުންނާއި ފިކުރީ ގޮތުން ވެސް ހިސާރުކުރުމާއި، ދީނީ ގޮތުން އެއްކިބާވުމާއި، ބިދުޢަވެރިކަމާއި، ހަރުކަށި ފިކުރުތަކާ ދެކޮޅަށް ސާބިތުކަމާއެކު ތެދުވެވަޑައިގެންނެވި އެވެ.

ރާފިޑިޒަމް (ޝީޢީ ހަރުކަށި ފިކުރު)، މައުދޫދީން، މަމޫޓިޒަމް، ބަރެލްވިޒަމް، އޭތީޒަމް، އަދި ޚާއްޞަކޮށް ދާޢިޝީ ޚަވާރިޖް ފަދަ އެއްކިބާވެފައިވާ ހަރަކާތްތަކާ ދެކޮޅަށް ފަސްނުޖެހޭ ފިކުރީ ހަނގުރާމައެއް ކުރެއްވިއެވެ.  ބަހުސްތަކާއި ލިޔުންތަކާއި ދަރިވަރުންގެ ތަޢުލީމުގެ ތެރެއިން މި އިންޒާރުތަކާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތް ކުރުމަށްޓަކައި ސާފުކަމާއި ވިސްނުންތޫނުކަން ގެނެސްދެއްވިއެވެ.

އަޚްލާޤާއި އަމިއްލަ ހެޔޮ ސިފަތަކެވެ

އިލްމީ އަދި ޖިހާދީ އުސްމިނުން ބޭރުގައި ޝައިޚް ރަހީމުالله ހައްޤާނީ އަކީ އޭނާގެ މަތިވެރި އަޚްލާޤާއި، މަޑުމައިތިރި ވާހަކަތަކާއި، އޯގާތެރި ހިތާއި، ނިކަމެތި އުޅުމުގެ ސަބަބުން އިޙްތިރާމް ލިބިގެންވާ މީހެކެވެ.  އޭނާގެ މުޢާމަލާތްތަކުގައި ކެތްތެރިކަމާއި، ކަރާމާތާއި، ނިކަމެތިކަމާއި، ރަޙްމަތުގެ އަގުތައް އެކުލެވިގެންވެއެވެ.

އިސްލާމްދީނުގެ ދުޝްމަނުންގެ އަމާޒު ގިނަގިނައިން އޭނާ އަށް ޕުލް-އޭ-ޗާރްކީ ޖަލުގައި ހުންނެވި ދުވަސްވަރު ބޮޑެތި އަނިޔާތަކެއް ތަހައްމަލު ކުރެއްވި އެވެ.  އެހެނަސް ޙަޤީޤަތުގެ މަގުގައި ސާބިތުވެ ހުރެ، ދަޢުވާއާއި ޖިހާދުގެ މިޝަން ދުވަހަކުވެސް ދޫކޮށްނުލައްވައެވެ.

އިލްމީ ކޮންޓްރިބިއުޝަންސް

ޝެއިޚް ހައްޤާނީ (الله ތަޢާލާ އެކަލޭގެފާނުގެ މަސައްކަތްފުޅުތައް ޤަބޫލުކުރައްވާ) ލިޔުއްވާފައިވަނީ ޖީލުތަކެއް ވަންދެން އިސްލާމީ ޢިލްމުގެ ދަރިވަރުންނަށް އަލިކަން ލިބިގެންދާނެ އެތައް ނުފޫޒުގަދަ ލިޔުންތަކެކެވެ.  އޭނާގެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ލިޔުންތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛

• އަލްޤައުލް އަލްމުފީދު ފީ އިތުބާތުލް ތަޤްލީދު

• ފަރީދާތުލް ޣައްވާސް

• ދަރުސް-އޭ-ބައިދާވީ

• އަޙްސަން އަލް ފަރާޢިދު

• ޤަވާޢިދުލްމުނަޒާރާ

• އަޤްދުލް ލިޔާލީ އެވެ

• އަޙްކަމް އަލްޣަނީމާ
…އެހެންމެ ދިހަވަރަކަށް އެހެނިހެން ރިސާލަތްތަކާއި ފޮތްތަކެވެ.

ޝަހީދުވުން

އަހަރުތަކެއް ވަންދެން އަމިއްލަ އެދުން ކުޑަ ޚިދުމަތަކަށްފަހު ޝައިޚް ރަހީމުالله ހައްޤާނީ (الله ޤަބޫލް ކުރައްވާ) ޝަހީދުވެވަޑައިގަތީ ކާބުލްގެ ޝާޝް ދަރަކް ސަރަޙައްދުގައި ހުންނަ އަލްޖަމީޢަލް މުޙައްމަދީއްޔާގެ ގޯތިތެރޭގައި ކިޔަވައިދެއްވަމުން ދަނިކޮށް، 1401 ވަނަ އަހަރުގެ އައްސަދު 20 ވީ ބުރާސްފަތި ދުވަހު (11 އޮގަސްޓް 2022) މެންދުރު 2:00 ގައެވެ.  އޭނާގެ އަމާޒަކީ ދާޢިޝީ ޚަވާރިޖު، އޭނާގެ އިސްލާމީ އުނގަންނައިދިނުމުގެ މަތިވެރި މަސައްކަތުގައި އުޅުއްވަމުން ޝަހާދާގެ ޝަރަފުވެރި މަޤާމު ހޯއްދެވުމެވެ.

ދީނުން ކަނޑާލެވި، ޢިލްމުން މަހުރޫމްވެ، ސިފައިންނަށްވުރެ ޢިލްމުވެރިންނަށް ބިރުގަންނަ ޖާހިލު، އެއްކިބާވެފައިވާ ޚަވާރިޖުންގެ ނިތްކުރިމަތީގައި އޭނާގެ މާތް ލޭ ދެމިއޮވެއެވެ.

ދާޢިޝީ ޚަވާރިޖް: ޢިލްމާއި ޢިލްމުގެ ދުޝްމަނުން

އިސްލާމްދީނާ ދެކޮޅު އެހެން ބާރުތަކެކޭ އެއްފަދައިން ދާޢިޝީ ޚަވާރިޖުންވެސް ހޯދަނީ މުޤައްދަސް ޢިލްމުގެ އަލި ނިއްވާލުމަށެވެ.  އެމީހުން ތަޢުލީމުގެ ތެރެއިން ޒުވާނުން ދިރުވައި، ޖިހާދުގެ އަލިފާންގަނޑު ރަނގަޅު ދިމާލަކަށް މަގުދައްކައި، ޙައްދުފަހަނަޅާފައިވާ ކަންކަމާއި އެއްކިބާވުމާ ދެކޮޅަށް ސާބިތުވެ ތިބޭތަން ފެނުމުން އިޚްލާޞްތެރި ޢިލްމުވެރިންނަށް އަމާޒުކުރެއެވެ.

ޝައިޚް ރަހީމުالله ހައްޤާނީ ރަޙިމަހުﷲ ފަދަ ޢިލްމުވެރިން އަވަހާރަކޮށްލުމުން އިސްލާމްދީނުގެ މި ދުޝްމަނުން ޙަޤީޤަތާއިމެދު ގެންގުޅޭ ފުން ބިރުވެރިކަން ހާމަވެގެންދެއެވެ.  އެމީހުންނަށް އެނގޭ ގޮތުގައި ޞައްޙަ ޢިލްމުވެރިން އުއްމަތް ހޭލައްވައި، އޭގެ ޒުވާނުން ޖާހިލުކަމުން ރައްކާތެރިކޮށް، ޤައުމު އެއްބައިވަންތަކަމާއި، ވިސްނުމާއި، ޝަރީޢަތުގެ ވެރިކަމާ ދިމާއަށް ގެންދެއެވެ.

އެކަމަކު ޢިލްމުވެރިންގެ ޝަހީދުވުމަކީ ޢިލްމުގެ އަލިކަން ފަނޑުވާ ކަމެއް ނޫންކަން އެބައިމީހުން ހަނދާން ނެތިއްޖެކަން ޔަޤީނެވެ.  އެއަށް ތެޔޮ ޖަހައެވެ.  އެއީ ޝަހީދު ޝެއިޚް ރަހީމުالله ހައްޤާނީ ރަޙިމަހުﷲ ކުރެއްވި ފަދައިން، ބާޠިލު ލަޝްކަރުތަކާ ދެކޮޅަށް ފަސްނުޖެހޭ އަޒުމަކާއެކު ތެދުވެ، އެމީހުންގެ ފިޔަވަޅުމަތީގައި ހިނގާ އެތައް ހާސް ހިތްވަރުގަދަ ޒުވާނުންނަށް މަގު އަލިކޮށްދޭ ކަމެކެވެ.