ލިޔުންތެރިޔާ: އަބޫ ޔޫސުފް ޖަމާލް
މެދުއިރުމަތީގެ ހާލަތަށް ބަދަލު ގެނައުމާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ ސްޓޭންޑްތަކަށް ނުފޫޒު ފޯރުވުމުގައި ސީރިއާގައި ހަޔާތު ތަހުރީރުލް ޝާމް (އެޗްޓީއެސް) އަށް ލިބުނު ކާމިޔާބީއަކީ ވަރަށް ބޮޑު އަހަންމިއްޔަތެކެވެ. އެޗްޓީއެސް އަކީ ބައްޝާރުލް އަސަދުގެ ވެރިކަމާ ދެކޮޅު ހަތިޔާރު އެޅި ޖަމާއަތްތަކުގެ ކޯލިޝަނެއްގެ ގޮތުގައި ބަލައިގަނެ، އޭނާގެ އަނިޔާވެރި ވެރިކަން ވައްޓާލައި އިންސާފުވެރި ނިޒާމެއް ގާއިމް ކުރުމުގެ މަގުސަދުގަ އެވެ. މިއާ ޚިލާފަށް އައިއެސް އިން އަމިއްލައަށް ވަކިވަނީ ހަމައެކަނި އަސަދުގެ ވެރިކަމާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތް ކުރުމެއް ނޫން ކަމަށާއި އިސްލާމީ ފަރާތްތަކަށް އަމާޒުކޮށްގެން އެ ސަރަހައްދުގައި އެމީހުންގެ ނުފޫޒު ފުޅާކޮށްގެންނެވެ.
ސީރިއާގައި އެޗްޓީއެސްގެ އިތުރުން ކުރުދީންގެ ކޮންޓްރޯލް ވެސް ބޮޑެތި ސަރަހައްދުތަކެއްގައި އޮންނައިރު، އައިއެސް އިން ވަނީ ލިމިޓެޑް ސަރަހައްދުތަކެއްގެ މައްޗަށް ނުފޫޒު ދަމަހައްޓާފަ އެވެ. މި ދެ ގްރޫޕުން ވެސް އެޗްޓީއެސްއަށް ހުރަސްތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެ އެވެ. ޕްރޮކްސީ ގްރޫޕްތައް މެދުވެރިކޮށް އަމަލުކުރާ ވަކި ގައުމުތަކުން ބޭރުގެ އެކުވެރިންނާ ގުޅިގެން އެޗްޓީއެސްއާ ދެކޮޅަށް ކޯޑިނޭޓްކޮށްގެން އަސްކަރީ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ.
ކުރުދީންނަކީ އައިއެސް އަށް ވުރެ ބޮޑު ނުރައްކަލަކަށް ނުވެދާނެ ކަމަށާއި، ހަމަނުޖެހުންތަކަށް ވުރެ މުއާމަލާތްތަކަށް ފަސްޖެހިދާނެ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ނަމަވެސް އައިއެސް އަކީ ޕްރޮކްސީ ހަނގުރާމަތަކުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ދިގު ތާރީހެއް އޮތް ގައުމެކެވެ. މި ކުލީ ޖަމާޢަތަކީ އިސްލާމީ ފަރާތްތަކާއި ވަކި ދައުލަތްތަކަށް ބިރުދެއްކުމަށް އެކި ސަރަޙައްދުތަކުގައި، ޚާއްޞަކޮށް މެދުއިރުމަތީގައި، އަސްކަރީ ފިއްތުންތަކުގެ ވަސީލަތެއްގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރެވިފައިވާ ބައެކެވެ. މީގެ އިތުރުން އައިއެސްގެ ލީޑަޝިޕް މެދުއިރުމަތީގައި ބިނާވެފައި އޮންނައިރު، ސީރިއާ ހިމެނޭ ގޮތަށް އެ ސަރަހައްދުގެ މައްޗަށް ނުފޫޒު ފޯރުވުމަށް ކުރާ މަސައްކަތުގައި ދެމިއޮވެ އެވެ.
ސީރިއާގެ ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަނުގެ ސަބަބުން، އީރާނާއި ރަޝިޔާ އަދި މެދުއިރުމަތީގައި އެމެރިކާއާއި އެކުވެރި ގައުމުތަކުގެ ކުރިއެރުންތައް މޮނިޓަރ ކުރަން މަސައްކަތްކުރާ އެހެން ގައުމުތަކަށް މިގައުމުގެ މުހިންމުކަން ވަރަށް ބޮޑެވެ. ނަމަވެސް ޔޫކްރޭންގެ މައްސަލައިގައި ރަޝިޔާ ބައިވެރިވުމުން މެދުއިރުމައްޗަށް ދޭ ސަމާލުކަން ކުޑަވެދާނެ ކަމަށާއި، މިއީ އެޗްޓީއެސްއަށް ހަމަޖެހުން ގާއިމް ކުރުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ކަމެއް ކަމަށެވެ. އަނެއްކޮޅުން އީރާނުން މި ސަރަހައްދުގެ ތެރޭގައި ނުރައްކާތައް އުފެއްދުމުގައި ދެމިހުރެދާނެ އެވެ.
ފަލަސްތީނުގެ ހަމަނުޖެހުމުގައި މިހާރު ޝާމިލުވެފައިވާ ޒަޔަނިސްޓް ވެރިކަމަކީ މެދުއިރުމަތީގައި އިސްލާމީ ޖަމާއަތްތަކުގެ ކަންތައްތައް ވަރަށް ގާތުން ބަލަމުންދާ ވެރިކަމެކެވެ. އަސަދުގެ ވެރިކަމުން ބާކީ ހުރި އަސްކަރީ ސާމާނުތައް ބޭނުންކޮށްގެން ހަމާސް ފަދަ ޖަމާއަތްތަކާއި ސަރަހައްދުގެ އެހެން ޖިހާދީ ޖަމާއަތްތައް ވަރުގަދަކޮށް، އިސްރާއީލަށް ގޮންޖެހުމެއް ކުރިމަތިވެދާނެ ކަމުގެ ބިރު އޮތުމުން ނިއުޓްރަލް ސްޓޭންސެއް ނުހިފެހެއްޓި އެވެ. މިއީ އިސްރާއީލަށް ސަލާމަތީ ގޮންޖެހުމެއް ކުރިމަތިވެދާނެ ކަމެއް ކަމަށާއި ހާއްސަކޮށް މި ޖަމާއަތްތައް އެއްބައިވަންތަވެ ޒަޔަނިސްޓް ވެރިކަމާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިދާނެ ކަމަށެވެ.
މެދުއިރުމަތީގައި ސީރިއާގެ މުހިންމު ދައުރަށް ބަލާއިރު، އެޗްޓީއެސްގެ ވެރިކަން ފުރިހަމައަށް ބާރުފޯރުވުމާއި ކުރިއަށް ގެންދިއުމަކީ ސީދާ ޞަލީބީންގެ ސްޓްރެޓެޖިކް މަޤްޞަދުތަކާ ފުށުއަރާ ކަމެކެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އެޗްޓީއެސްއަށް ޝަރީޢަތް ތަންފީޒުކޮށް، އާންމުންގެ ތާއީދު ދެމެހެއްޓުމާއި، ބަދަލު ހިފުމުގެ ފިޔަވަޅުތަކުން ދުރުހެލިވެ، އާންމު މަޢާފު ދިނުމާއި، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ސިޔާސީ ކަންކަމުގައި ނިއުޓްރަލް ވެގެން ސްޓޭބަލް އަދި މަރުކަޒީ ސަރުކާރެއް ޤާއިމުކުރެވިދާނެއެވެ. މިފަދަ އަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން މި ސަރަހައްދުގައި ދެމެހެއްޓެނިވި ހަމަޖެހުމާއި ކުރިއެރުން ލިބިދާނެ އެވެ.
