ލިޔުންތެރިޔާ: އައްސަދު ޣުރްޒާންގް
ޚަވާރިޖުންގެ ހަރޫރިއްޔާ ފެކްޝަން މޫސުލްގެ ވަށައިގެން ހަރަކާތްތެރިވަމުން ދިޔައީ އުމައްދީ ޚަލީފާ ޢުމަރު ބިން ޢަބްދުލްޢަޒީޒް ރަޙިމަހުﷲ ގެ ވެރިކަމުގައެވެ. މި ޖަމާޢަތަކީ، ޞިއްފާނުގެ ހަނގުރާމައަށްފަހު، ޙަޟްރަތު ޢަލީ ރަޟިޔަﷲ ޢަންހުއާ ވަކިވެފައިވާ ޚަވާރިޖު މަޒުހަބުގެ ބާކީ ތިބި ބައެކެވެ.
އެމީހުން މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ ހަރުކަށި ޢަޤީދާތަކާއި ތަފާތު ފިކުރުތަކުގެ ސަބަބުން ކަމަށާއި، ގިނަ ފަހަރަށް މުސްލިމުންނާއި ވެރިންނަށް ފާޑުކިޔައި، ޚާއްޞަކޮށް އެމީހުންގެ އަމިއްލަ މިންގަނޑުތަކަށް ބަލާއިރު ފާފަވެރި ނުވަތަ ނުކިޔަމަންތެރި ކަމަށް ދެކޭ މީހުންނަށް ފާޑުކިޔާ ކަމަށެވެ.
ހަރޫރިއްޔާ ފެކްޝަނުން އިންސާފާއި މެދު ހަރުކަށި ސްޓޭންޑެއް ގެންގުޅެ، އެ ދުވަސްވަރުގެ ވެރިކަން ކުރި ސަރުކާރުތަކާ ފާޅުގައި ދެކޮޅު ހެދި އެވެ. އެމީހުންގެ ހަރުކަށި ފިކުރުގައި އެއްބަސްވުމެއް ނެތި، “ދެވަނަ އުމަރު” ގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ޙަޟްރަތު ޢުމަރު ބިން އަލް ޚައްޠާބު (ﷲ ރުހިވޮޑިގެންވާ) ގެ ނަސްލުން ނިސްބަތްވާ ދީންވެރި އަދި ޢަދުލުވެރި ޚަލީފާ އުމަރު ބިން އަބްދުލް އަޒީޒާ މެދު ވެސް ތިއްބެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ވެރިކަމަކީ ހައްގު ހިދާޔަތުގައި ތިބި ހަތަރު ޚަލީފާއިންގެ ޚިލާފަތްތަކާ ވައްތަރު ވެރިކަމެއް ކަމުގައިވާތީ، އިސްލާމީ ތާރީޚުގައި ހައްގު ހިދާޔަތު ލިބިފައިވާ ފަސްވަނަ ޚަލީފާގެ ގޮތުގައި ބެލެވެއެވެ.
އުމަރު ބިން ޢަބްދުލްޢަޒީޒްގެ ވެރިކަމުގައި އިންސާފާއި ހަމަހަމަކަމަށް އެއްވެސް ޖެހިލުމެއްނެތި ޚާއްޞަވެވަޑައިގެން، އަނިޔާވެރިކަމާ ވަރަށް ބޮޑަށް ދެކޮޅު ހައްދަވައި، ރައްޔިތުންގެ ހައްޤުތަކަށް ފުރިހަމަ ހިތުން ވަކާލާތު ކުރެއްވި ބޭފުޅެކެވެ.
ދައުލަތުގެ އޮފިޝަލުންގެ ސުލޫކު އިތުރުކުރުމާއި، ޓެކްސް ކުޑަކުރުމާއި، ހުރިހާ ފަރުދުންގެ މެދުގައި ހަމަހަމަކަން ކަށަވަރުކުރުން ފަދަ ގިނަ އިސްލާހުތަކެއް އޭނާ ތަންފީޒުކުރެއްވިއެވެ. އާންމު ޚަޒާނާގެ (ބައިތުލް މަލް) ގެ ބޮޑު ބައެއް އާބާދީގެ ހެވާއި ލާބައަށް ދޫކުރައްވައި، ކޮންމެ ރައްޔިތެއްގެ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް ގަދައަޅައި މަސައްކަތް ކުރެއްވި އެވެ.
ތާރީޚީ ވާހަކަތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި އޭނާގެ ލީޑަރޝިޕްގެ ދަށުން ތަނަވަސްކަން ފުޅާވެގެން ދިޔައީ ޒަކާތަށް ތާއީދު ކުރަން ޖެހޭ ފަރުދުން ދެން ނެތް މިންވަރަކަށެވެ. އެހެނަސް ޚަވާރިޖުން އަދިވެސް އިސްލާމްދީން ތަފްސީރު ކުރުމުގެ ގޮތުން އޭނާގެ ޚިލާފަތް ބަލިކަށި ކަމަށް ދެކި، އެމީހުންގެ މަގުފުރެދިފައިވާ ޢަޤީދާތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ހުރަސްތައް އުފެއްދިއެވެ.
އެމީހުން މޫސުލްގެ ވަށައިގެންވާ މަގުތަކުގައި ދަތުރުވެރިންނާއި މައުސޫމް މުސްލިމުންނަށް އުނދަގޫކޮށް، ނުހައްގުން ލޭ އޮހޮރުވާލާނެ އެވެ. ވަރަށް ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރުމަށްފަހު ޢުމަރު ބިން ޢަބްދުލްޢަޒީޒު އެބައިމީހުންނަށް ވިސްނައިދިނީ ބަހުސް ކުރުމަށެވެ.
އެމީހުން ބަހުސްއަށް އެއްވިއިރު، ކޮންމެ ޙުއްޖަތެއްގައިވެސް އުމަރު ބިން ޢަބްދުލްޢަޒީޒު ވަނީ އެބައިމީހުން ބަސްހުއްޓިފައެވެ. އެއަށްފަހު މަގުމަތީގައި މީހުންނަށް ނުރައްކާ ނުކުރުމަށް ނުވަތަ ނުހައްގުން ލޭ އޮހޮރުވުމަށް ހުވާކޮށް، މި ވައުދު މުގުރާލުމަކީ ހަނގުރާމަ އިއުލާން ކުރުމެއްގެ ގޮތުގައި ބަލާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ދެއްވި އެވެ.
ނަމަވެސް ފުރައިގެން ދިއުމާއެކު ވަގުތުން ހުވާ މުގުރާލައި އަލުން އަނިޔާވެރި އަމަލުތައް ފެށިއެވެ.
އެކަމުގެ ރައްދުގައި އުމަރު ބިން ޢަބްދުލްޢަޒީޒު ކޫފާއިން ސަޢީދު ބިން ޖޯޝީގެ ލީޑަރޝިޕްގެ ދަށުން މުޖާހިދުންގެ ޖަމާޢަތެއް ފޮނުއްވިއެވެ. އެމީހުން ވަނީ ޚަވާރިޖުންގެ ބަޣާވާތާއި ސަލާމަތީ ނުރައްކާތައް ފިއްތާލުމަށް ވަރުގަދަ ހަނގުރާމައެއްކޮށް، އެންމެ ފަހުން އެ ސަރަހައްދުގައި ހަމަޖެހުމާއި ސުލްހަވެރިކަން އަލުން ގާއިމްކޮށްފަ އެވެ.
މި ހާދިސާގެ މުހިންމު އެއް ކަމަކީ އުމަރު ބިން އަބްދުލް އަޒީޒުގެ އަސާސީ އުސޫލަކީ ހަނގުރާމައިން ދުރުވެ ސުލްހަވެރި ހައްލުތައް ހޯދުމެވެ.
ނިންމާލަމުން ދަންނަވާލަން އޮތީ:
ބައެއް ތާރީޚް ޢިލްމުވެރިން ހަރުރިއްޔާ ޚަވާރިޖުގެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ލީޑަރުން ލިސްޓްކޮށްފައިވަނީ ތިރީގައި މިވާ ގޮތަށެވެ.
1. ޝަބީބު ބިން ޔަޒީދުލް ޝައިބާނީ: ޝަބީބަކީ އިރާގާއި ސީރިޔާގައި ހަރަކާތްތެރިވި ޚަވާރިޖުންގެ މަޝްހޫރު ލީޑަރެކެވެ. ޚަވާރިޖު ހަރަކާތުގައި ހިތްވަރުގަދަ ނުފޫޒުގަދަ ލީޑަރެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވި، އެކި ދާއިރާތަކުން ސަރުކާރުގެ ބާރުތަކަށް ގޮންޖެހުންތައް ކުރިމަތިކުރެއްވި އެވެ.
2. ޢަބްދުﷲ އިބިން އިބާދު: ޢަބްދުﷲ އިބިން އިބާދަކީ ޚަވާރިޖުންގެ މުހިންމު އަނެއް ލީޑަރެއް ކަމަށާއި، އޭނާއަކީ އިބާދީ މަޒުހަބުގެ ބާނީ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ.
3. ޤަތަރު ބިން އަލް ފުޖާޢު: ޤަޠަރަކީ ޚަވާރިޖް ފެކްޝަނާއި ގުޅިފައިވާ އަނެއް ލީޑަރެވެ. ހަނގުރާމައިގެ މައިދާނުގައި ދެއްކެވި ވާހަކަތަކާއި ޅެންތަކުގެ ތެރެއިން ޚަވާރިޖުންނަށް އިންސްޕަޔަރ ކުރައްވައި، އެމީހުންގެ ފިކުރު ކުރިއެރުވުމުގައި ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރެއްވިއެވެ.