އެމެރިކާ އަދި އައިއެސްގެ ވެއްޓުން: އަފްޣާނިސްތާނުގެ ސަލާމަތީ އައު ދައުރު

އެހުސަން ސަޖާދީ

2021 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓް މަހުގެ 31 ވަނަ ދުވަހަކީ ތާރީހީ ބަދަލެއް: އަފްޣާނިސްތާނުން އެންމެ ފަހުން އެމެރިކާ ސިފައިންގެ މީހާ ފުރައިގެން ދިއުމެވެ.  މިއީ އާންމު ގޮތެއްގައި އަސްކަރީ ވަކިވުމެއް ނޫން ނަމަވެސް ދެ ދިހަ އަހަރުގެ ހިސާރު ނިމުމާއި، ދިގު އަދި ޚަރަދު ބޮޑު ހަނގުރާމައެއް ނިމުމާއި، އަފްޣާނިސްތާނުގެ ސިޔާސީ ތަޤްދީރުގެ އާ މަރުހަލާއެއް ފެށުމެވެ.  މި ނިންމާ ވަގުތާއެކު، އިސްލާމިކް އެމިރޭޓް އޮފް އަފްޣާނިސްތާން (އައިއީއޭ) އިން އަނެއްކާވެސް އެގައުމުގެ ފުރިހަމަ ކޮންޓްރޯލް ހަވާލުވިއެވެ.

ހިސާރު ނިމުމާއި މިނިވަންކަން އަނބުރާ އައުން

2001 ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރު މަހުގެ އަރައިގަތުމާ ގުޅިގެން އަފްޣާނިސްތާން ވަނީ އިސްލާމީ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ރޫޅާލި ބައިނަލްއަގްވާމީ ކޯލިޝަނެއްގެ ބާރުގެ ދަށަށް ގޮސްފައެވެ.  އެމީހުންގެ މަޤްޞަދަކީ ހުޅަނގުގެ ތާއީދު އޮންނަ ޕަޕެޓް ވެރިކަމަކާއި ބޭރުގެ ފިކުރުތައް ލާޒިމުކުރުމެވެ.  ވިހި އަހަރު ވަންދެން މި ހިސާރުކުރުމުގެ ސަބަބުން ޤައުމަށް ފުން ޒަޚަމްތަކެއް ލިބުނެވެ.  އެތައް ހާސް ފިރިހެނުންނާއި އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިން މަރުވެ، ނުކުޅެދުންތެރިވެ، ނުވަތަ ޒަޚަމްވެ، ގައުމުގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ އާއި އިގްތިސާދު އަދި ސަލާމަތީ ކަންކަން ވީރާނާވެފަ އެވެ.

އެމެރިކާ ސިފައިން ފޮނުވާލުމުގެ ސަބަބުން އަފްޣާނިސްތާނަށް އަސްލު މިނިވަންކަން އަނބުރާ ލިބުނެވެ.  ބޭރުގެ އަސްކަރީ އެއްވެސް ޙާޟިރީއެއް ބާކީ ނެތުމުން، ފުރިހަމަ ބާރު މިހާރު އޮތީ އައިއީއޭގެ އަތްމަތީގައެވެ.  ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވަންދެން ޓެރަރިސްޓުންގެ ގޮތުގައި ބްރޭންޑްކޮށް، ތަސައްވަރު ކުރެވޭ ކޮންމެ ހަތިޔާރަކުން އަމާޒުކޮށްގެން ތިބި ތާލިބާނުންނަކީ ގައުމުގެ ހަގީގީ ދަރިންކަން ސާބިތުކޮށްދިނެވެ.  މާތްالله ގެ މަގުގައި ފުރާނަ ޤުރުބާންކޮށް، ހިސާރު ނިމުމަކަށް ގެނައުމަށްޓަކައި ހަނގުރާމަކޮށް، އިލާހީ ތާއީދާއެކު، ކާމިޔާބު ހޯދައިގެން ނިކުމެގެން ދިޔައެވެ.  މިއަދު އެމީހުން ރާއްޖޭގެ ވެރިކަން ކުރަނީ، ޝަރީޢަތުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ހިންގުމުގެ ނިޒާމެއް ޤާއިމުކޮށްގެންނެވެ.

އެމެރިކާގެ ދައުރާއި އައިއެސްގެ މަޝްރޫއު

އެމެރިކާއިން ހިސާރުކުރި ދުވަސްވަރު އިންސާނީ ކަރާމާތަށް އަރައިގަތުމުގެ އިތުރުން އައިއެސްގެ މަޝްރޫއު ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ވެސް މަސައްކަތް ކުރި އެވެ.  މުހިންމު ގޮތެއްގައި ހުޅަނގުގެ އުފެއްދުމެއް ކަމަށްވާ އައިއެސް ޚަވާރިޖުން ތަކުރާރުކޮށް މަސައްކަތް ކުރީ އިސްލާމްދީނުގެ ހަގީގީ ސިފައިންނާއި މުޖާހިދުންގެ ޖިހާދަށް ހުރަސް އެޅުމަށެވެ.  އަފްޣާނިސްތާނުގައި ވެސް އެހެން ހިސާބުތަކެކޭ އެއްފަދައިން އެ ޖަމާއަތް ވެގެން ދިޔައީ މެދުކެނޑުމެއްނެތި އުނދަގޫތަކާއި އަނިޔާވެރިކަމުގެ މަސްދަރަކަށެވެ.

އައިއީއޭ އަނބުރާ ވެރިކަމަށް އައުމުގެ ކުރިން އައިއެސްއަށް ބޭރުގެ ބާރުތަކުގެ ފަރާތުން ބޮޑު ތާއީދާއި ހިމާޔަތެއް ލިބުނެވެ.  އޭގެ ހަނގުރާމަވެރިން ހެލިކޮޕްޓަރުތަކުން ދަތުރުކޮށް، ޒަމާނީ ހަތިޔާރުތަކުން ހަތިޔާރު އެޅި، އެތައް މިލިއަން ޑޮލަރެއްގެ ފައިސާ ފޯރުކޮށްދީ، މަދަރުސާތަކާއި މިސްކިތްތަކާއި ޔުނިވާސިޓީތަކާއި ރަށްރަށުގައި ޕްރޮޕެގެންޑާ ފަތުރާ ފުޅާ ފުރުސަތުތަކެއް ދިނެވެ.  އެމީހުންނަށް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކަށް ވަދެވޭނެ ގޮތް ހެދުމާއި، ބަދަލު ހިފުމުގެ ބިރެއް ނެތި ފާޅުގައި ހިންގި އެވެ.

އައިއެސްގެ އަނިޔާވެރިކަން

މިފަދަ ތާއީދާއެކު އައިއެސް އިން ހިންގި ޖަރީމާތައް އެހާ ބިރުވެރި ޖަރީމާތަކެއް ކަމުން މުއުމިނުން ނޫން ގިނަ ބަޔަކު ވެސް ފަހަތަށް ޖެހިދާނެ އެވެ.  ތުއްތު ކުދިން އުނދޯލީގައި ކަތިލުމާއި، ގަބީލާތަކުގެ ބޮޑެތި މީހުން ގޮވާތަކެތި ވަޅުލައި އާންމު ތަންތަނުގައި ގޮއްވާލުމާއި، ކަނޑާލާފައިވާ ބޯ ބާޒާރުތަކުގައި ބަހައްޓައިގެން ޒުވާނުންގެ ބޯ ކަނޑައި، އަންހެނުން އަޅުވެތި ކުރި އެވެ.  މިސްކިތްތަކާއި، މަދަރުސާތަކާއި، ސްކޫލްތަކާއި، ޔުނިވަރސިޓީތަކަށް ބޮން ގޮއްވާލިއިރު، ކައިވެންޏާއި އުފާފާޅުކުރުންތައް ވަނީ ހިތާމައިގެ މަންޒަރުތަކަށް ބަދަލުކޮށްފައެވެ.  އައިއެސް އިން ނުކުރާ އެއްވެސް ނިކަމެތި އަމަލެއް ކިރިޔާވެސް ނުފެނުނެވެ.

އައިއީއޭގެ ނިންމާ ދައުރު

ﷲ އަށް ޙަމްދު ހުއްޓެވެ، އައިއީއޭ އަލުން ވެރިކަމަށް އައުމާއެކު، ވިހި އަހަރުގެ ހިސާރު ނިމުމަކަށް އައިސް އައިއެސްގެ ބުރަކަށި ފަޅައިގެން ދިޔައެވެ.  އެންމެ ފަހުގެ އެމެރިކާ ސިފައިންގެ މީހާ 2021 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓް މަހުގެ 31 ވަނަ ދުވަހު ފުރައިގެން ދިއުމުން އެ ޖަމާއަތުގެ ޕްރިންސިޕަލް ޕެޓްރޯން އަދި ލޮޖިސްޓިކަލް ލައިފްލައިން ގެއްލުނެވެ.  މީގެ ކުރިން އައިއެސް އަށް ޕްރެޝަރު އަންނަ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެމެރިކާގެ މަތިންދާބޯޓުތަކާއި ސިފައިން ތަދައްޚުލްވަމުން ދިޔައެވެ.  އެމެރިކާ ވަކިވުމާއެކު އެ ތާއީދު ނެތިގެން ދިޔައެވެ.

އައިއީއޭ އިން އަމަލުކުރީ އަވަސް އަދި ނިންމާލަދޭ ގޮތަކަށެވެ.  ކުރު މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި އައިއެސްގެ ނެޓްވޯކްތައް ރޫޅާލައި، މާލީ ޗެނަލްތައް ކަނޑާލައި، ރިކްރޫޓްމަންޓް ހުއްޓުވައި، ޕްރޮޕެގެންޑާ އައުޓްލެޓްތައް ނިއުޓްރަލައިޒް ކުރި އެވެ.  الله ގެ އިރާދަފުޅާއި އަޒުމް ކަނޑައަޅައިގެން ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ތެރެއިން އައިއީއޭ އިން އެ ޖަމާއަތުގެ ލީޑަރުންނާއި ހަނގުރާމަވެރިން ނައްތާލައި، އަފްޣާނިސްތާނުގައި އައިއެސް ނަމަކަށް ވުރެ ކުޑަކޮށް ކުޑަކުރި އެވެ.

ނިންމުން

ހުޅަނގުގެ ހިސާރު ނިމުމާއި، އައިއީއޭ އަނބުރާ ވެރިކަމަށް އައުމާއި، އައިއެސްއާ ދެކޮޅަށް އެޅި ވަރުގަދަ ފިޔަވަޅުތަކާއި، އަފްޣާނިސްތާނުގައި އައިއެސްގެ ޙާޟިރީ ރޫޅާލުމުގައި ކަނޑައެޅިގެން ދިޔައެވެ.  ދިހަވަރަކަށް އަހަރުގެ ހަލަބޮލިކަމަށްފަހު، ސުލްހައާއި ހަމަޖެހުން އަނބުރާ އައިސް، ޤައުމުގެ ތާރީޚުގައި އާ އަދި ރައްކާތެރި ބާބެއްގެ ފެށުމެވެ.