އައިއީއޭގެ މުޤައްދަސް ނިޒާމާއި ޑިމޮކްރަސީގެ އަނދިރި ހިޔަނި – 1 ވަނަ ބައި

ލިޔުންތެރިޔާ: އުޒައިރު އަޒާމް

ޑިމޮކްރަސީއަކީ ހުޅަނގުގެ ދުނިޔޭގެ ސިޔާސީ ޙާދިސާއެއް ކަމަށާއި، އެއީ ތަރައްޤީ ނުވާ ޤައުމުތަކަށް، ޚާއްޞަކޮށް އިސްލާމީ ޤައުމުތަކަށް، ކާމިޔާބީއެއްގެ ގޮތުގައި އަދި ފަޚުރެއްގެ ގޮތުގައި ހުށަހަޅާ ކަމެއް.  ހުޅަނގުން އެކަން ޕްރޮޕަގޭޓް ކުރަނީ ދުނިޔޭގެ ޝަރުޢީ ކަމާއި ރޫޙާނީ އިމްތިޔާޒުގެ މަގެއްގެ ގޮތުގައެވެ.  ނަމަވެސް މެދު ޒަމާނުގައި ހުޅަނގުން ހިންގި އަނިޔާވެރިކަން، އަދިވެސް މީހުންގެ ކިބައިގައި ފުން ޖަޒުބާތުތަކެއް އުފެދޭ ގޮތަށް ހުޅަނގުން ފަސޭހައިން ފަރުވާކުޑަކުރެއެވެ.

މި އަނދިރި ޒަމާންތަކުގެ ތެރެއިން ހުޅަނގު ދަތުރުކުރަމުން ދިޔަ ދުވަސްވަރު، އިސްލާމީ އިރުމަތީ ޤައުމުތައް އޮތީ ޢިލްމީ އަދި ރޫޙާނީ ކުރިއެރުމާއި، ޙަޟާރަތާއި، ބިދުޢަތަކުގެ އެންމެ މަތީ ދަރަޖަގައެވެ.  އެމީހުން އަންދަލުސްގައި ފުރަތަމަ ޔުނިވާސިޓީތަކާއި މަދަރުސާތަކާއި ލައިބްރަރީތަކާއި ތައުލީމީ މަޝްވަރާތައް ގާއިމްކޮށް، ޔޫރަޕްގެ ހިތުގައި ޢިލްމާއި ސަގާފަތުގެ އަލިކަން ފެތުރި، ޔޫރަޕުގެ މީހުން އެމީހުންގެ ވަލު ނިދިއިން ހޭލައްވާލިއެވެ.

ޑިމޮކްރަސީ ނުވަތަ ޑިމޮކްރެޓިކް ނިޒާމެއްގެ މާނައިން ދޭހަވަނީ މީހުން މީހުންގެ މައްޗަށް ވެރިކަން ކުރަން ޖެހޭ ކަމަށާއި، އޭގެ ބިންގާގެ ގޮތުގައި މެޖޯރިޓީ ވެރިކަން ހިންގަން ޖެހޭނެ ކަމަށެވެ.  ނަމަވެސް މި އަޣުލަބިއްޔަތުގެ ސިފަތަކަށް ނުވަތަ ސިފަތަކަށް، ހޮވުމުގެ އުސޫލުތަކަށް ނުވަތަ އިންތިޚާބުތަކުގެ އިންސާފުވެރިކަމަށް ފަރުވާކުޑަކޮށްދެއެވެ.  އިންސާފުވެރި ގޮތަކުން ވިޔަސް ނުވަތަ ޝައްކު ކުރެވޭ ގޮތަކުން ވިޔަސް ވޯޓުގެ އާދައިގެ އަޣުލަބިއްޔަތެއް ލިބިފައިވާހާ ހިނދަކު، އެއީ “%50 ޕްލަސް ވަން” އުސޫލުން ވެރިކަން ކުރެވޭއިރު، އާބާދީގެ ބާކީ %49 އަށް އެއްވެސް މުހިންމުކަމެއް ނެތެވެ.

2001 ވަނަ އަހަރު އަފްޣާނިސްތާނަށް އަރައިގަތުމާއެކު ހުޅަނގުގެ ހިފާފައިވާ ފަރާތްތަކުން މި މޮޑެލް ތައާރަފްކުރީ “ޖުމްހޫރިއްޔާ” ގެ ނަމުގައި އެވެ.  އެންމެ ފަހުން ބޭއްވި އިންތިޚާބުގައި 35 މިލިއަން މީހުންގެ އާބާދީއެއްގައި ބައިވެރިވީ އެންމެ 800،000 މީހުން ކަމަށާއި އޭގެ ތެރެއިން ގިނައީ އޮޅުވާލުން ކަމަށެވެ.  މި އަދަދުތައް ހުރި ނަމަވެސް، ޑިމޮކްރަސީގެ ލޭބަލް ޖަހައިގެން، ދެ ބޮލުގެ ސަރުކާރެއް އުފެދުނެވެ.

އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިންނާއި ޕްރައިވެސީއާއި އިންސާނީ ހައްގުތަކާއި މަދަނީ މިނިވަންކަމާއި މަދަނީ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ހިމާޔަތްކުރުމަށް އިސްކަންދޭ ގޮތަށް ޑިމޮކްރަސީ ސިފަކުރާއިރު، މެދުއިރުމަތީގައި ހިނގަމުންދާ މުސީބާތްތަކާއި، ޚާއްޞަކޮށް ފަލަސްތީނުގެ އަނިޔާވެރި ރައްޔިތުންގެ ހާލު ހުޅަނގާއި އެމެރިކާއިން ތާއީދުކުރެއެވެ.  —މި ޑިމޮކްރެޓިކް އުސޫލުތަކަށް ހަގީގީ ތަބާވުން ހާމަކުރުން.

އުސްތާދު އަލްފާތު ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި “ޑިމޮކްރަސީއަކީ ފަޅު ގަހަކާ ވައްތަރު ގަހެއް؛ އެއިން މޭވާއެއް ނުލިބޭ އަދި ފައިދާގެ އެއްވެސް ހިޔަލެއް ވެސް ނުލިބޭ” ކަމަށެވެ.  އަފްޣާނިސްތާނުގައި ހުޅަނގުގެ ތާއީދު އޮންނަ މި ފަޅު ޑިމޮކްރަސީން ކުޅެފައިވަނީ ބަސްތަކުން ވެސް އެކަން ސިފަ ނުކުރެވޭ ފަދަ ހަލާކު ކުޅިވަރުތަކެކެވެ.

އޭގެ އެންމެ ގެއްލުން ބޮޑު ނަތީޖާއަކީ އާބާދީގެ މެދުގައި ނަސްލީ، ބަހުގެ، އަދި ސަރަހައްދީ ބައިބައިވުންތައް އުފެދިގެން ދިއުމެވެ.  ސަރުކާރުގެ މަގާމުތައް ދޫކުރީ މެރިޓަށް ނުވަތަ ޤާބިލުކަމަށްވުރެ ބޮޑަށް ނަސްލަށް ބަލައިގެންނެވެ.  ރައީސްއަކީ ޕަޝްތޫން މީހެއް ކަމަށާއި، އޭނާގެ ނައިބުންނަކީ ތާޖިކް، ހަޒާރާ ނުވަތަ އުޒްބެކިސްތާނުން ކަމަށާއި، މި ކިޔާ ބެލެންސް ދެމެހެއްޓުމަށްޓަކައި ދެ ބޮލުގެ ސަރުކާރެއް ކަމަށްވާ އެގްޒެކެޓިވް ބްރާންޗެއް ވެސް ތައާރަފް ކުރެވުނެވެ.

އޭގެ ޒާތުގައި އަފްޣާނިސްތާނުގެ ޑިމޮކްރަސީން އޭގެ އަނދިރި އަދި ފަނާކުރަނިވި ފަރާތް ހާމަކޮށް، ގައުމު ވައްޓާލާފައި ވަނީ ކިރިޔާ ވެސް ރަނގަޅުވުން ނުލިބޭހެން ހީވާ މުސީބާތަކަށެވެ.

މި ޑިމޮކްރެޓިކް ނިޒާމަށް ތާއީދުކުރާ މީހުންނަށް ވެސް ގެއްލިގެން ދަނީ، މި ނިޒާމުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވެފައިވާ ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރެއިން ދަތުރު ނުކުރެވިގެންނެވެ.  މިކަން ހިނގީ “ޕީޕަލްސް ޑިމޮކްރެޓިކް ޕާޓީ” ކޮމިއުނިސްޓް ވެރިކަމުގެ ހިތި ތާރީޚީ ތަޖުރިބާއާ އެކުގައެވެ.  “ޑިމޮކްރެޓިކް އަފްޣާނިސްތާނެއް” ގެ ކުރިމަތީގައި ތިބި ތަރާކީ، އަމީން، ކަރްމަލް، އަދި ނަޖީބު ފަދަ ލީޑަރުން އެގައުމަށް ތަކުލީފު އުފުލައި، އެތެރޭގެ ހަމަނުޖެހުންތަކާއި ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ފަނާކުރަނިވި އެވެ.