ލިޔުންތެރިޔާ: އަބްދާން ސާފީ
އަފްޣާނިސްތާނުގެ ފޮރިން މިނިސްޓަރު އާއި އިންޑިއާގެ ފޮރިން ސެކްރެޓަރީ ވިކްރަމް މިސްރީއާ ދެމެދު ދާދި ފަހުން ބޭއްވި ބައްދަލުވުމުގައި ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ހަރުކަށި ނެގެޓިވް ޕްރޮޕެގެންޑާއެއް ކުރިމަތިވި ކަމަށް ރިޕޯޓްތައް ބުނެ އެވެ.
މި ރިއެކްޝަނުން ދައްކުވައިދެނީ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ދާޚިލީ ކަންކަމަށް ނާޖާއިޒު ގޮތުގައި ވަދެގަތުމުގެ ޒަމާންވީ ސިޔާސަތެއް ކަމަށާއި، އެކަމުގެ ސަބަބުން ދެ ގައުމުގެ މެދުގައި އިތުބާރު ނެތްކަން އުފެދިފައިވާ ކަމަށެވެ. ސްޓްރެޓެޖިކް ޑެޕްތް އާއި އެގައުމުގެ މަސްލަހަތާ އެއްގޮތް ސަރުކާރެއް ލާޒިމުކުރުމުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ޕާކިސްތާނުގެ ސަގާފީ އަފްޣާން ސިޔާސަތު މިހާރު ވަނީ މުޅިން ނާކާމިޔާބުވެފަ އެވެ.
މިއާ ހިލާފަށް އަފްޣާނިސްތާނުގެ އިސްލާމީ އަމީރާތުން ވަނީ ސަރަހައްދީ ހުރިހާ ބާރުތަކާ އެކު ބެލެންސްޑް ގުޅުންތަކެއް ގާއިމްކޮށް، މިނިވަން އަދި ސިޔާދަތީ ޚާރިޖީ ސިޔާސަތެއް ގަބޫލުކޮށްފަ އެވެ.
ވޭތުވެދިޔަ ދެ ދިހަ އަހަރު ތެރޭގައި އަފްޣާނިސްތާނުގެ ކަންކަމުގައި ޕާކިސްތާނުން ވަދެގަތުމުން އަފްޣާނިސްތާނަށް ގެއްލުން ލިބިފައި ނުވާއިރު، ޚުދު ޕާކިސްތާނަށް ވެސް ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެފައިވެ އެވެ. ތާލިބާނުން އަނބުރާ ވެރިކަމަށް އައުމާ ގުޅިގެން އިސްލާމްއާބާދުން ލަފާކުރީ ކާބުލްގެ ދަށުގައި އޮންނާނެ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް ތާލިބާނުންގެ ސަރުކާރުން ވަނީ ގައުމީ އިސްތިގުލާލަށް އިސްކަންދީފަ އެވެ.
އަފްޣާނިސްތާނަށް ޕްރެޝަރު ކުރުމަށް ޕާކިސްތާނުން ތަފާތު މަސައްކަތްތަކެއް ކުރި ނަމަވެސް – ޑޫރަންޑް ލައިންގެ ހުރަސްތަކާއި، ޑިޕްލޮމެޓިކް ބަޔާންތަކާއި، އަދި ދާދި ފަހުން ވައިގެ ހަމަލާތަކުގެ ތެރެއިން- ނަމަވެސް މި މަސައްކަތްތަކުގެ ނަތީޖާ ވަނީ ފަހަތަށް ޖެހިފައެވެ. އަފްޣާނިސްތާނުގެ ތެރޭގައި ޕާކިސްތާނާ ދެކޮޅު ޝުއޫރުތައް ވަރުގަދަވެފައިވާއިރު، ތާލިބާނުން ވަނީ ބޭރުގެ ޕްރެޝަރަށް ބޯނުލަނބާ، ހަމައެކަނި ގައުމީ މަސްލަހަތަށް ބަލައިގެން ނިންމުންތައް ނިންމާނެކަން ސާފުކޮށްދީފަ އެވެ.
ޕާކިސްތާނުގެ ސިޔާސަތަކީ ކައުންޓަރޕްރޮޑަކްޓިވް ސިޔާސަތެއްކަން ސާބިތުވެފައިވާއިރު، އަފްޣާނިސްތާނުގެ ދާޚިލީ ކަންކަމުގެ ތެރެއަށް ޕާކިސްތާނުން ވަދެގަތުމުން އެކަހެރިކަން އިތުރުވެފައިވެއެވެ. ފަހަކަށް އައިސް ދިން ވައިގެ ހަމަލާތަކަކީ ސާފު މިސާލެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެވޭ ހަމަލާތަކަކީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޤާނޫނުތަކާ ޚިލާފު ކަންތައްތަކެއް ނޫން ކަމަށާއި، އެކަމުގެ ސަބަބުން ދެޤައުމުގެ ގުޅުން އިތުރަށް ގޯސްވެފައިވާ ކަމަށެވެ. އިސްލާމްއާބާދުގެ އުސޫލު އަލުން ވަޒަން ނުކޮށްފިނަމަ ކުރިއަށް އޮތްތަނުގައި އެއަށްވުރެ ބޮޑެތި ޑިޕްލޮމެޓިކް ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހޭނެ އެވެ.
އަފްޣާނިސްތާނުގެ އިސްލާމިކް އެމިރޭޓްގެ ޚާރިޖީ ސިޔާސަތު ކުރިއަށް ގެންދަނީ މިނިވަން އަދި ބެލެންސްޑް މިސްރާބަކަށެވެ. ތާލިބާނުން ވަނީ އެއްވެސް ގައުމަކަށް ބަރޯސާ ނުވާނެ ކަމަށާއި އޭގެ ބަދަލުގައި އަވަށްޓެރި ހުރިހާ ދައުލަތްތަކާ އެކު ހަމަހަމަ ގުޅުމެއް ގާއިމް ކުރަން މަސައްކަތް ކުރާނެ ކަމަށް ސާފުކޮށްދީފަ އެވެ.
އަފްޣާނިސްތާނުގެ ޚާރިޖީ ވަޒީރާއި އިންޑިއާގެ ފޮރިން ސެކްރެޓަރީގެ ބައްދަލުވުމަކީ މި ސިޔާސަތުގެ ކުރިއެރުމެކެވެ. އަފްޣާނިސްތާނުގައި ހުރިހާ ގައުމަކާއެކު އިގްތިސާދީ، ވިޔަފާރީގެ އަދި ޑިޕްލޮމެޓިކް އެއްބާރުލުން ބޭނުންވާކަން ދެނެގަނެ، އިންޑިއާއާއެކު ޕްރެގްމެޓިކް ގުޅުންތައް ދެމެހެއްޓުމަށް ތާލިބާނުން ވަނީ ނިންމާފައެވެ. އިންޑިއާ އަކީ ސަރަހައްދީ ގޮތުން މުހިންމު ބާރެއް ކަމަށާއި، އަފްޣާނިސްތާނުގެ ތަރައްގީގެ މަޝްރޫއުތަކުގައި ތާރީހީ ގޮތުން ޙިއްޞާކޮށްފައިވާ އިންޑިއާއެކެވެ.
އެއް ގައުމަކަށް ގުޅުން ހަނިކުރުމަކީ ބުއްދިވެރި ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި ހުރިހާ ބާރުތަކަކާ އެކު ޑިޕްލޮމެޓިކް ގުޅުންތައް އާލާކުރުމަކީ ދިގު މުއްދަތުގެ ހަމަޖެހުމަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެއް ކަމަށް ތާލިބާން ސަރުކާރުން ގަބޫލުކުރެ އެވެ.
މި އުސޫލަކީ ހަމައެކަނި އިންޑިއާއަށް ނިސްބަތްވާ އުސޫލެއް ނޫނެވެ. ތާލިބާނުން ވަނީ މެދުތެރޭ އޭޝިއާގެ ގައުމުތަކާއި އީރާނާއި ޗައިނާ އަދި ރަޝިޔާއާ ވެސް މިފަދަ ގުޅުންތަކެއް ކުރިއަށް ގެންގޮސްފަ އެވެ. އުޒްބެކިސްތާނާއި ތުރުކުމެނިސްތާނާއެކު ވިޔަފާރީގެ ގުޅުން ފުޅާވަމުން އަންނައިރު، އީރާނާއި ޗައިނާއާއެކު އިގްތިސާދީ އެއްބާރުލުން ވެސް ދަނީ އިތުރުވަމުންނެވެ. މި ގުޅުންތައް ބަދަހިކުރުމަކީ އަފްޣާނިސްތާނުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ އެކަހެރިކަމުން ދުރަށް ގޮސް، އިސްތިޤްލާލު ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި އޮތް މަޤާމު ވަރުގަދަ ކުރަމުންދާކަން ހާމަކޮށްދޭ ކަމެކެވެ.
ޕާކިސްތާނުން އަފްޣާނިސްތާނަކީ ދަށުދަރަޖައިގެ ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވަންދެން ދެކެމުން އައި ނަމަވެސް، ތާލިބާން ސަރުކާރުން ވަނީ އެގައުމުގެ އިސްތިގުލާލަށް އެއްވެސް ގެއްލުމެއް ނުލިބޭނެ ކަމަށް ބާރުއަޅާފައެވެ. ފަހަކަށް އައިސް ދިން ވައިގެ ހަމަލާތަކުގެ ސަބަބުން ދެ ގައުމުގެ މެދުގައި އިތުބާރު ނެތްކަން އިތުރުވެފައިވާއިރު، މި އުސޫލު ދެމިއޮތް ނަމަ ގުޅުން އިތުރަށް ގޯސްވެދާނެ އެވެ.
އަފްޣާނިސްތާނާ އެކު އެކުވެރި ގުޅުންތައް އާލާކުރުމަކީ ހަމައެކަނި ދެފަރާތުގެ އިހުތިރާމާއި ހަމަހަމަކަމުން އުފެދިދާނެ ކަމެއްކަން ޕާކިސްތާނުން ދެނެގަންނަން ޖެހެ އެވެ. އިސްލާމްއާބާދުގެ މުއްދަތު ހަމަނުވާ ސިޔާސަތުތަކުގައި ދެމިއޮތްނަމަ، ހަމައެކަނި އަފްޣާނިސްތާނުން ނޫން، ސަރަހައްދީ އެހެން ބާރުތަކުން ވެސް އިތުރަށް އެކަހެރިވުމުގެ ނުރައްކާ އެބައޮތެވެ. ޠާލިބާނުންގެ ޚާރިޖީ ސިޔާސަތަކީ ސާފު ސިޔާސަތެއް: އެމީހުން މަސައްކަތް ކުރަނީ ހުރިހާ ޤައުމަކާއެކު ހަމަހަމަ އަދި އިޙްތިރާމާއެކު ގުޅުން ބަދަހިކުރުމަށެވެ. ޕާކިސްތާނުން ވެސް މިފަދަ އުސޫލެއް ގެންގުޅެފިނަމަ، އަވަށްޓެރި ދެ ގައުމުގެ ދެމެދުގައި ދެގައުމުގެ ގުޅުން އިތުރަށް ބަދަހި ކުރުމަށް މަގުފަހިވެދާނެ އެވެ.
